Genel Tarih : İnsanoğlunun yeryüzündeki bütün geçmişini siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel tarihini başlangıçtan günümüze inceler
Örneğin : Dünya Tarihi
Özel Tarih : Sadece bir devlet ya da milletin siyasi ekonomik ve kültürel tarihini inceler
Örneğin :Türkiye Cumhuriyeti Tarihi
Siyasi Tarih : Uluslararası siyasi olayları savaşları barışları ve ittifakları inceler
Örneğin : Osmanlı Siyasi Tarihi
Uygarlık Tarihi : Bütün ulusların meydana getirdikleri uygarlık eserlerini kültür ve medeniyet ürünlerini inceler
Örneğin : Çin Uygarlığı
Tarih Anlayışları :
Hikayeci Tarih : Tarihi olayları neden-sonuç ilişkisi belirtmeden, belgelere dayandırmadan, efsanelere göre inceler İlk temsilcisi Heredot'tur
Öğretici Tarih : Tarihi olaylardan ders almak ve liderleri örnek alarak yönlendirici rol oynamak amaçlanır
Sosyal Tarih : Toplumların her türlü faaliyetlerini inceler
Bilimsel Tarih : Olayları neden-sonuç ilişkisi içinde bilimsel olarak inceler Tarih bilinci bu sayede ortaya çıkmıştır
Tarihe Yardımcı Bilim Dalları :
Filoloji : Dil Bilimidir Toplumların dillerini inceler
Coğrafya : Coğrafi bölgelerin özelliği ve iklimi tarihi olayların değerlendirilmesinde etkilidir
Örneğin Fenikelilerin deniz ticareti ile uğraşmalarının nedeni coğrafyalarının tarıma elverişli olmamasıdır
Kronoloji : Takvim bilimidir Tarihi olayların oluş sırasını verir
Paleografya : Toplumların eskiden kullandıkları yazıları inceler (Mısır hiyeroglifi, Sümerlerin çivi yazısı, Türklerin Orhun ve Uygur abideleri gibi) Bu bilim dalı tarih öncesi dönemlerin aydınlatılmasında etkili değildir
Antropoloji : İnsan ırklarını inceleyerek sınıflandıran bilim dalıdır
Diplomatik : Fermanlar, beratlar ve dönemin yazışmalarını inceler Siyaset bilimi olarak da adlandırılır Başlangıç noktası Kadeş Barışının imzalanmasıdır
Etnografya : Toplumların öz kültürlerini inceleyen bilim dalıdır
Arkeoloji : Kazı bilimidir Tarih öncesi dönemlerin aydınlatılmasında yararlanılmaktadır
Sosyoloji : Toplum bilimidir Tarihi olayları sosyoloji konularını hesaba katarak inceler
Kimya : C14 metodunu kullanarak eski kullanılmış araç ve gereçlerin yaşları hakkında bilgi verir
Nümizmatik : Eski paraları inceleyerek, toplumların ekonomik yapısı hakkında bilgi verir
Epigrafi : Kitabeleri inceler Örneğin : Göktürk ve Kültepe yazıtları
Toponomi : Yer adlarını inceleyerek tarihe yardımcı olur
Heraldik : Mühür bilimidir Eski mühürleri inceler
TARİH ÖNCESİ DEVİRLER ve TARİH DEVİRLERİ
İnsan topluluklarının o dönemde kullandığı ve günümüze kadar gelebilen kalıntılardan yola çıkılarak iki bölüme ayrılır
TAŞ DEVRİ
KABA TAŞ DEVRİ
İnsanlığın en ilkel ve en uzun dönemidir Bu dönemde henüz araç ve gereç yapımı başlamamıştırİnsanlar kendilerini korumak için doğadaki sivri taşları olduğu gibi kullanmıştır
YONTMA TAŞ DEVRİBu dönemde insanlar taşları yontarak ilk defa araç ve gereç yapmışlardır Bu aletler savunma ve avlanma amacıyla yapılmıştır İnsan doğanın asalağı durumundadır Tüketici, avcı ve toplayıcıdır Ekonomik etkinliklerden ötürü göçebe bir yaşam sürmüşlerdir Mağara duvarlarına hayvan resimleri yapmışlardır Dönemin sonlarına doğru ateş denetim altına alınmıştır(Ateş önce insanları soğuktan ve yırtıcı hayvanlardan korumuş, daha sonraki dönemlerde ise insanlığın gelişimine önemli katkılarda bulunmuştur Toprak kapların yapımında madenlerin işlenmesinde olduğu gibi) Yontma Taş Devrinin sonlarına doğru buzullar çözülmüş, iklim yumuşamıştır
CİLALI TAŞ DEVRİBu dönemde alet yapımı gelişmiş sert ve düzgün aletler yapılmıştır Taşın yanısıra ilk defa topraktan da araç gereçler yapılmıştır (Toprakkaplar yapılmış, seramiksanatı ilerlemiştir) İnsanlık için güzel bir dönemin başlangıcıdır İnsan doğanın asalağı olmaktan kurtulmuş ilk defa üretim faaliyetlerini başlatmıştır İlk defa tarım başlamış, hayat tarzı değişerek yerleşik yaşama geçilmiştir Bunun sonucunda ilk köyler kurulmuş, hayvanlar evcilleştirilmiştir Menhir ve Dolmen adı verilen anıtlar dikilmiştir Bitki liflerinden elbiseler dikilmiştir
MADEN DEVRİ
BAKIR DEVRİ
İşlemesi kolay olduğu için ilk kullanılan madenler bakır, altın ve gümüştür Ancak doğada fazla bulunduğu için bakırdan daha fazla araç ve gereç yapılmış ve döneme damgasını vurmuştur
TUNÇ DEVRİBakır ve kalayın karışımından tunç elde edilmiş ve böylece daha sert dayanıklı araç gereçler yapılmıştır Bu dönemde karasaban bulunmuş ve tarımda gelişim sağlanmıştır Tüketim fazlası üretim elde edilmiş bu da ticaretin gelişmesini sağlamıştır İlk şehir ve devlet yapıları kurulmuştur
DEMİR DEVRİDemirin yüksek ısıda işlenebilmeye başlanması ile sanayide önemli gelişmeler sağlanmıştır Ticaret hızlanmış ve dönemin sonlarına doğru yazı icat edilmiştir
TARİH DEVİRLERİ
Tarih, yazının icadı ile başlayan zaman dilimi içerisinde devirlere ayrılırken, insanlık tarihini etkileyen büyük ve önemli olay ve buluşlara göre dört bölüme ayrılır
İLK ÇAĞYazının bulunmasıyla başlayıp (MÖ 4000-3500) Batı Roma İmparatorluğunun yıkılışına kadar sürer En uzun süren çağ olarak bilinir
ORTA ÇAĞBatı Roma İmparatorluğunun yıkılışından (476), İstanbul'un Türkler tarafından fethine kadar (1453) sürer
YENİ ÇAĞ
İstanbul'un fethinden, 1453 tarihinde başlayıp, 1789 tarihli Fransız İhtilaline kadar sürer
YAKIN ÇAĞ1789 Fransız İhtilali ile başlayıp, günümüze kadar sürer
Çin-Hint-İskit Medeniyetleri
ÇİN MEDENİYETİ SİYASİ TARİHİ
Çin'in tarihi Yontma Taş Devri'nde başlamıştır
Şensi ve Kansu'da Türk kültürü etkili olmuştur
Tunguz, Moğol, Türk ve Tibet kültürleri Çin'de etkili olmuştur
ÇİN MEDENİYETİ KÜLTÜR VE UYGARLIK
Çin'de egemen olan dinlerin başında, Taoizm, Konfüçyüsçülük ve Budizm gelir İpek üretimi sayesinde İpek yolu gelişti
Çinliler Çin yazısını kullandılar
MÖ XI' yy'da mürekkep kullandılar
MÖ 105'li yıllarda kağıdı icat ettiler
MS 650'de matbaayı kullandılar
