Osmanlı İmparatorluğu hükümetinin ülkedeki Rum nüfusa karşı yürüttüğü kampanya sonucu oluşan kırımdır.[kaynak belirtilmeli] Bu kampanya çeşitli katliamlar, ölümüne sürgünler ve mezalim içermekteydi. Çeşitli kaynaklara göre, bu süreçte yüz binlerce Osmanlı Rum vatandaşı öldürüldü.[kaynak belirtilmeli] Bu katliamlarından kurtulan Rumlar ise Rusya topraklarına kaçtı.[kaynak belirtilmeli] Buna rağmen, yine de 1919-1922 Kurtuluş Savaşı sonucu yapılan nüfus değişimiyle Batı Anadolu'da yaşayan Rumlar ülkelerine döndü. Çeşitli taraflar bunun Osmanlıyönetimi tarafından uygulanan sistematik bir yok etme harekâtı ve soykırım olduğu savunulmaktadır.
Hikmet Bayur tarafından hazırlanıp Türk Tarih Kurumu tarafından yayımlanmış olan Türk İnkılâbı Tarihi adlı kitapta 800.000 Ermeninin yanı sıra 200.000 Rumun da katl ve tehcir yüzünden veya amele taburlarında öldüğüne dair bilgi Yarbay Nihat'ın bizim resmi kaynaklara göre de doğru saymak gerekir yazısyla birlikte aktarılmaktadır.[1]
Henry Morgenthau, 200.000 - bir milyon Rumların her yerde grup halinde toplanıp iç bölgelere dağıtıldığını ancak, Ermeniler ile farklı olarak genel bir kırıma uğramadıklarını aktarmaktadır.[2] Elefterios Venizelos ise Paris Barış Konferansı'nda 300.000 Rum'un yok edildiğini ve 450.000 Rum'un Yunanistan'a sığındığını ileri sürdü. Doğan Avcıoğlu ise büyük çapta bir Rum kıyımının yapıldığına dair fazla biglinin olmadığını aktarmaktadır.[3]
Yunan kaynaklarında, soykırım ile ilgili kişiler arasında, Alman İmparatorluğu'nun Atina Gesandter'i Hans von Wangenheim'in şansölyeBernhard von Bülow'e yolladığı rapordan alıntı yapılarak "Türk Başbakanı" "Sefker Pasha"nın adı[4] ve Merkez "Kolordu"ya bağlı bir kumandan "Mehmet Azit"'in adı[5] anılmaktadır.
Pontus İsyanı ve Koçgiri İsyanı olarak adlandırılan olaylar sırasında gerçekleştirilen katliamlarda Sakallı Nurettin Paşa komutasındaki Merkez Ordusu tarafından öldürülen Rumların sayısı, Türkiye Cumhuriyeti Genelkurmay Başkanlığı'nın gösterdiği resmî rakama göre, 11.181 kişidir.[6]
