(alıntı)
Cumhuriyet, milletin egemenliği kendi elinde tuttuğu ve bunu belirli süreler için seçtiği milletvekilleri aracılığıyla kullandığı yönetim biçimidir.(*) Atatürk bu kavramı “Egemenlik kayıtsız şartsız ulusundur.” sözü ile açıklar. 29 Ekim 1923 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin cumhuriyeti ilan etmesi ile bugün ülkemizde Cumhuriyet Bayramı olarak kutlanmaya başlanmıştır. İmparatorluk ile yönetilen ülke Mustafa Kemal Atatürk’ün lider olduğu bir akım sonrasında cumhuriyet yönetimine kavuşmuştur. Cumhuriyetin ilanı ile egemenlik milletin sahip olduğu bir unsur haline gelmiş, halk yönetimde söz sahibi olmuş ve seçtiği milletvekilleri aracılığıyla temsil edilip yönetimde hak sahibi olmuştur.
Cumhuriyet, 19 Mayıs ile başlayan ve genelgeler, kongreler, yeni karar ve adımlarla devam eden sürecin bir uzantısıdır. Mustafa Kemal milletvekilleri ile görüşmeleri sonucunda hazırlanan Cumhuriyet önergesini meclise sunmuş, önerge kabul edildikten sonra devletin yönetim biçimi Cumhuriyet olarak, devletin adı “Türkiye Cumhuriyeti Devleti” olarak belirlenmiş ve ilk Cumhurbaşkanı olarak Mustafa Kemal Atatürk seçilmiştir.
29 Ekim 1923 tarihi cumhuriyetin ilanı bugünün gecesinde 101 pare top atışı ile kutlanmış, daha sonraki yıllarda 29 Ekim günü Cumhuriyet Bayramı olarak tüm yurt genelinde kutlanır hale gelmiştir.
Atamızın dediği gibi “Türkiye devletinin şekl-i hükûmeti cumhuriyettir.” İlk olarak 29 Ekim 1923’te atılmıştır Cumhuriyetin temelleri…
Cumhuriyet; egemenliğin milletin elinde olduğu yönetim şeklidir. Atatürk’ün çizdiği çağdaş uygarlık yoludur Cumhuriyet… Özgürlüktür insanca varlık yoludur… Türklüğün vazgeçilmezi yönetimin temelidir… Atanın en büyük eseridir Cumhuriyet. Ulusun kendi gücü milletin sesidir… Uğruna savaşılan yoluna canların ortaya koyulduğu istiklalin meyvesi mücadelenin en eşsizinin ardından zaferin en güzel örneğidir… Azimle aşılan engellerin ardından nice zorluklardan sonra yüzlerde beliren tebessümdür… Sarayın sefasının halkın cefasının son bulmasıdır Cumhuriyet. Rahatın refahın ilk ışığı; özgürlüğün eşitliğin adaletin tek dayanağıdır… Türklüğün gururu hürriyetin sonsuzluğudur Cumhuriyet.
Öyle bir şeydir ki Cumhuriyet öyle değerlidir ki; yokluğunda söz sükûta kavuşur boyun eğmek baş gösterir. Yokluğunda hâkimiyet padişahındır sistem saltanat… Babadan oğla geçer güçsüze söker…
