bahar491
Answered

Uzyskaj szybkie i dokładne odpowiedzi na wszystkie swoje pytania na Kalademi.me, zaufanej platformie Q&A. Farklı disiplinlerdeki uzmanlardan kesin yanıtlar almak için kapsamlı soru-cevap platformumuzu kullanın. Adanmış uzman topluluğumuzdan sorularınıza ayrıntılı ve net yanıtlar alın.

İlk alfabe hankkında ansiklopedik bilgi



Sagot :

Başlığın diğer anlamları için Alfabe (anlam ayrımı) sayfasına bakınız. Dünya Alfabe Tarihi

Orta Tunç Devri alfabesiM.Ö. 19. yüzyıl
İlk Keldani alfabesi M.Ö. 14. yüzyıl

Ugarit alfabesi M.Ö. 13. yüzyıl Fenike alfabesi M.Ö. 11. yüzyıl Eski-İbranî AlfabesiM.Ö. 9. yüzyıl Sameyri alfabesiM.Ö. 6. yüzyıl Arami alfabesi M.Ö. 9. yüzyıl İbrani alfabesiM.Ö. 3. yüzyıl Pehlevi alfabesi224 Avesta alfabesi 3. yüzyıl Brahmi alfabesiM.Ö. 3. yüzyıl Devanagari alfabesi 12. yüzyıl Tay alfabesi13. yüzyıl Arap alfabesi 4. yüzyıl Yunan alfabesi M.Ö. 8. yüzyıl Glagolit 862 Kiril alfabesi10. yüzyıl Eski İtalik alfabeM.Ö. 8. yüzyıl Latin alfabesiM.Ö. 7. yüzyıl Runik yazı 2. yüzyıl Güney Arap alfabesiM.Ö. 9. yüzyıl Ge'ez Dili alfabesi3.-4. yüzyıl Meroitik yazısı M.Ö. 3. yüzyıl Ermeni alfabesi 405 Gürcü alfabesi 5. yüzyıl Orhun alfabesi 6. yüzyıl Ogham 6. yüzyıl Hangul 1446 Cree 1840

Abece ya da yabancı kökenli karşılığıyla alfabe, her biri dildeki bir sese karşılık gelen harfler dizisidir. "Abece" kelimesi, Türkçedeki ilk üç harfin okunuşundan oluşur.

Benzer biçimde Fransızca kökenli Alphabet'den dilimize geçen "alfabe" sözcüğü, eski Yunancadaki ilk iki harf olan "alfa" ile "beta"nın okunuşundan gelir.

Türk alfabesinde 29 harf bulunur:
A, B, C, Ç, D, E, F, G, Ğ, H, I, İ, J, K, L, M, N, O, Ö, P, R, S, Ş, T, U, Ü, V, Y, Z.

Diller, yazıma geçirilme şekilleri itibariyle ikiye ayrılır;

Alfabeye dayalı (sesçil) diller "fonogram kullanan diller"

Alfabeyi oluşturan her bir elemanın genelde bir anlamı olmaz, sadece çıkarılması gerekli sesi belirtir ve ancak diğer harflerle yan yana geldiğinde belli bir anlam kazanır. Dünyadaki dillerin büyük çoğunluğu, alfabe ile yazılır.

Resimvarî karakterler kullanılarak yazılan diller "ideogram kullanan diller"

Böyle dillerde -genelde- her simge, bir nesneyi tanımlar ve görece çok az tanım iki veya fazlası karakterle ifade edilir. Örnek: Çince, Japonca.

Abecenin doğuşu, yazının doğuşuyla eş zamanlıdır ve Sümerlere yani günümüzden 5000 yıl önceye tarihlenir. Bilindiği üzere buna çivi yazısı(cuneiform) adı verilir. Çivi yazısına benzer simgelerle Sümerler'i takip eden (Asur, Babil, Elam, Akad, Hitit vs.) birçok Mezopotamya uygarlığı; dillerini kâğıda, taşa, toprağa dökmüşlerdir.

Çivi yazısının ardından Eski Mısır'da hiyeroglifler ortaya çıkmıştır. İlk çıkışındaki kullanım özellikleriyle ideogramatik yazı mantığı taşımaktadır.

Bu iki abece türü yanında bir de Ege Adaları kökenli, günümüzde hala çözülememiş, linear a ve linear b diye birbirinin devamı iki alfabe ile Maya Uygarlığı kökenli Kolomb öncesi Güney Amerika alfabeleri vardır.

Modern alfabenin kökeni, Fenikelilere dayanmaktadır. Fenikeliler, bu alfabeyi Mısır alfabesinden esinlenerek oluşturmuşlardır. Fenike alfabesi, Fenikelilerin tüccar olmasının da yardımıyla bütün Akdeniz çevresine yayılmıştır. Arapların, Yunanların, İbranilerin ve Latinlerin alfabeleri hep Fenike alfabesinden türemiştir.