*** Taarruz Cepheleri
§ Kafkas
§ Kanal
*** Savunma Cepheleri :
§ Çanakkale
Topraklarımızda Savaştığımız
Topraklarımız dışında
Cepheler
Savaştığımız cepheler
1. Kafkas Cephesi
1. Makedonya
2. Çanakkale Cephesi
2. Galiçya
3. Kanal Cephesi
3. Romanya
4. Irak Cephesi
5. Filistin Cephesi
6. Hicaz-Yemen Cephesi
7. Suriye Cephesi
§ Irak
§ Suriye – Filistin
§ Hicaz – Yemen
*** Müttefiklerine yardım için savaştığı cepheler :
§ Romanya
§ Makedonya
§ Galiçya
Kafkasya (Doğu) Cephesi
Osmanlı Devleti’nin savaştığı ilk cephedir (22 Aralık 1914).
Bu cephede Osmanlı Devleti, Ruslar ve onları destekleyen Ermeniler’le savaştı.
Cephe Almanların isteği üzerine açıldı.
Cephenin açılma nedeni; Almanya’nın Bakü petrollerini ele geçirmek istemesi; Enver Paşa’nın Orta Asya Türkleri’ni Osmanlı Devleti çatısı altında toplamak istemesi.
Savaşı, kış şartlarının ağır olmasından dolayı Osmanlı Devleti kaybetti.
Sonuçları; Ruslar, Muş, Bitlis, Erzurum ve Erzincan’ı ele geçirdiler; İtilaf Devletleri Çanakkale’yi geçemediler ve Rusya’ya yardım gönderemediler. Bunun sonucunda Rusya’da ihtilal çıktı ve Rusya savaştan çekilmek zorunda kaldı (Brest-Litowsk Antlaşmasını imzalayıp savaştan çekildi/3 Mart 1918).
NOT: Daha sonra bu cepheye komutan olarak atanan M. Kemal, Rus ilerleyişini durdurdu, Muş ve Bitlis’i geri aldı.
Tehcir Kanunu: Birinci Dünya Savaşında Ermenilerin Anadolu’dan Suriye ve Irak’ın kuzeyine göç ettirilmesini sağlayan göç kanunudur. Yalnız günümüzde Ermeniler bu dönemde 1,5 milyon Ermeni’yi öldürdünüz diyerek haksız soykırım iddialarında bulunuyor. Bizim arşivlerimizi incelemek için herkese açtık gelin sizde arşivlerinizi açın soykırım iddiaları olmadığını tartışalım diyoruz yaklaşmıyorlar. İddiaların amacı Türkiye’nin dünya kamuoyunda itibarını sarsmak ve daha bazı topraklarımızda hak idia etmeleridir.
Kanal Cephesi
Almanların isteği ile açıldı (14 Ocak 1915).
Bu cephede Osmanlı Devleti İngilizlerle savaştı.
Nedeni; Osmanlı Devleti’nin Mısır’ı geri almak istemesi; Süveyş Kanalı’nı ele geçirip, İngilizlerin Hindistan sömürgeleri ile bağlantısını kesmek istemesi.
Savaşı, Osmanlı Devleti kaybetti (iklim koşulları, insan ve malzeme yetersizliği nedeniyle).
Irak Cephesi
Cepheyi İngilizler açmıştır (1914–1917)
Nedeni; İngiltere’nin Musul (Irak) petrollerinden yararlanmak istemesi; İngiltere’nin Rusya ile birleşmek istemesi, Rusya’ya yardım etmek istemesi; sömürge yolarlının güvenliğini sağlamak istemesi.
Savaşı, Osmanlı Devleti kaybetti.
Sonucu; zengin petrol yataklarına sahip Kuzey Irak, İngiltere’nin denetimine girdi.
Filistin-Suriye
Osmanlı Devleti, İngiliz ve Araplarla savaştı. Osmanlı Devleti, bu savaşı kaybetti.
Hicaz-Yemen
Osmanlı Devleti, İngiliz ve Araplarla savaştı.
Nedeni; Osmanlı Devleti’nin İngiliz ve Arapların elindeki kutsal yerleri ele geçirmek istemesi.
Savaşı, Osmanlı Devleti kaybetti.
Çanakkale Cephesi
Cephe İtilaf Devletleri tarafından açılmıştır (1915).
Nedeni; Çanakkale ve İstanbul Boğazları’nı alıp İstanbul’u ele geçirmek; Rusya’ya yardım götürmek; Anadolu ve Rumeli arasındaki bağlantıyı kesmek; Osmanlı’yı savaş dışı bırakmak.
Çanakkale Cephesi’nin Sonuçları
Rusya’ya yardım gönderilemediği için ihtilal çıktı ve Rusya savaştan çekildi (Rusya’da Bolşevik İhtilali çıktı, Çarlık rejimi yıkıldı. 3 Mart 1918’de Brest-Litowsk anlaşması imzalandı ve Rusya savaştan çekildi)
I. Dünya Savaşı uzadı ve geniş bir alana yayıldı.
Bulgaristan İttifak Devletleri tarafına geçti.
Yaklaşık 500 bin insan öldü.
İtilaf Devletleri amaçlarına ulaşamadılar.
M. Kemal bu cephedeki başarılarından dolayı tanındı (Kurtuluş Savaşı’nda lider olarak kabul edilmesine neden oldu).
Türklerin bu cephedeki başarıları diğer devletlere örnek oldu ve bu devletler bağımsızlık mücadelesi başlattı.
NOT: Osmanlı Devleti I. Dünya Savaşı’nda müttefiklerine yardım etmek amacıyla Sınırları Dışında da savaştı. Sınırlarımız Dışında Savaştığımız Cepheler: Romanya, Makedonya, Galiçya.
ABD, savaşın başında tarafsızdı. Ancak İngiltere ve Fransa’ya gemi, silah, cephane vs. satıyordu. Bunun üzerine Almanya, ABD’nin ticaret gemilerini batırmaya başladı. Ekonomik zarara uğrayan ABD böylece I. Dünya Savaşı’na girdi (1917).
NOT: ABD başkanı Wilson, I. Dünya Savaşı girerken Wilson İlkeleri’ni yayınladı.ABDnin savaşa girmesi I.dünya Savaşının bitişini hızlandırdı
