Fizikte sıkça duyduğumuz skaler ve vektörel kavramların ne olduğunu tam olarak gelin beraber öğrenelim.
Fizikte ölçümü yapılan iki büyüklük vardır.Bunlar ;
→ Skaler büyüklük
→ Vektörel büyüklük
Vektörel büyüklük ; Bazı hususlar vektörel büyüklüğü belirtmektedir.Bunlar ;
→ Başlanğıç noktası
→ Büyüklüğü
→ Yönü
→ Doğrultusu olan büyüklüklere vektörel büyüklük denir.
Skaler büyüklük ; Bazı faktörler skaler büyüklüğü belirtmektedir.Sayı ve birim kullanılarak belirtilen büyüklüklere denir.
Dipnot :Kütle,iş,güç,sıcaklık,basınç gibi Fiziksel büyüklüklerin yönü ve doğrultusu yoktur.
Hız,kuvvet,ağırlık,konum,moment gibi fiziksel büyüklükler Vektörel Büyüklüklerdir.Bu tür büyüklüklerin ise sayı ve birimleri yoktur.
Skaler büyüklük kodlaması ;
K ütle
I şık siddeti
S ıcaklık
A kım şiddeti ( elektrik akımı)
M adde miktarı
U zunluk
Z aman
Vektörel büyüklük kodlaması ;
Yer değiştirme
Hız
Kuvvet
İvme
Elektriksel alan
Manyetik alan
Yukarıdaki örnekler dışında Skaler büyüklüğe örnekler;
- Elektrik yükü
- Elektriksel potansiyel
- Güç
- Elektriksel potansiyel enerji
- İş
- Basınç
- Işık şiddeti
- Sürat
- Frekans
- Direnç
- Periyot
Yukarıdaki örnekler dışında vektörel büyüklüğe örnekler;
- Elektrik alan
- Konum
- Moment(tork)
- Yer değiştirme
- Ağırlık
- Akım
- Manyetik alan
Momentum,hareket halindeki cisimlere denir.Hareketi sayı olarak belirtemeyiz.Momentum,hareket eden bir kütlenin ölçümüdür.Yani ne kadar harekette ne kadar kütle olduğudur.
Momentum P sembolü ile gösterilir.Kuvvetle ilişkilidir.Momentum daima vektörel miktardır.Bu kadar bilgiden çıkaracağımız sonuç; Momentumun vektörel büyüklük olmasıdır.Ekteki soruyu incelemeyi ihmal etmeyin.
