BAĞIMLI SIRALI CÜMLE
→ Özne, nesne, yüklem, tümleç gibi ögelerden biri veya birkaçı
ortak olan cümlelere "bağımlı sıralı cümle" denir.
Örnek;
Arada bir arkasına bakıyor, hızlı adımlarla uzaklaşıyordu.
{Bu cümlede özne ortalığı vardır. Her iki cümlede de özne "o" yani gerçek öznedir. Bu yüzden bu cümle bağımlı sıralı cümledir.}
Cevap:
En az iki yüklemi bulunan cümlelerdir.
Örnek: “Kalktı gitti.” cümlesinde “kalktı” ve “gitti” yüklemleri birbirinin öğesi durumunda bulunmayan ayrı yüklemlerdir ve sıralı cümle oluşturmuşlardır.
Eğer yüklemler birbirlerine bir bağlaçla bağlanmışlarsa buna bağlı cümle denir.
Örnek: "Aradım fakat evde yoktun.” cümlesinde “aradım” cümlesiyle “evde yoktun” cümlesi birbirine “fakat” bağlacıyla bağlanmıştır. Dolayısıyla bağlı cümle oluşturmuştur.
Örnek: “Seni çağırdım çünkü sana bir haberim var.”
Örnek: “Mademki sen de gelecektin niçin bana haber vermedin?”
Örnek: “Ne konuyu biliyorsun ne de öğrenmeye çalışıyorsun.” cümleleri değişik bağlaçlarla bağlanan bağlı cümlelerdir.
Sıralı cümlelerde yüklemlerin ortak öğesi bulunabilir. Bu tür cümlelere bağımlı sıralı cümle denir.Örnek: “Öğrenciler kitaplarını aldılar çantalarına koydular.” cümlesinde “aldılar” birinci cümlenin yüklemidir. “Öğrenciler” özne “kitaplarını” nesnedir. İkinci cümlenin yüklemi “koydular” dır. Bu cümlenin de öznesi “öğrenciler”; nesnesi “kitaplarını”dır. Görüldüğü gibi hem “aldılar” hem “koydular” yüklemlerinin özneleri ve nesneleri ortaktır. Bu nedenle cümle bağımlı sıralı cümledir.
En iyi secersen sevinirim ^^ ❤
