Cevap:
Ali Bey, zengin bir ailenin eğitim görmüş tek evladıdır. Gösterişli yaşamı ve bol para harcamayı sever. Sık sık gittiği
Çamlıca’da bir gün Mahpeyker adında güzel bir kadınla tanışır ve ona aşık olur. Fakat Mahpeyker kötü yola düşmüş
bir kadındır. Ali Bey’in annesi bu durumu öğrenince Mahpeyker’den Ali Bey’i ayırmak için eve Dilaşup adlı güzel bir
cariye satın alır. Çok geçmeden Ali Bey Mahpeyker’in kötü kadın olduğunu öğrenince Dilaşup’la evlenir. Durumu öğrenen Mahpeyker çılgına döner ve onları ayırmak için Dilaşup’un kötü bir kadın olduğunu yayar. Ali Bey bu iftiraya inanır
ve bunun üzerine Dilaşup’u döverek bir esirciye satar. Ali Bey’in annesi de olanlara dayanamayarak ölür. Mahpeyker Dilaşup’u da kendisi gibi kötü yola düşürür. Mahpeyker’in kini bitmemiştir. Ali Bey’i öldürmek ister. Durumu öğrenen
Dilaşup Ali Bey’i uyarır; fakat Ali Bey ona inanmaz. Mahpeyker’in tuttuğu kiralık katil Ali Bey yerine yanlışlıkla Dilaşup’u
öldürür, bunun üzerine de Ati Bey Mahpeyker’i öldürür. Hapse girer. Bir süre sonra orada kahrından ölür.Cezmi, Tanzimat Edebiyatı yazarlarından Namık Kemal tarafından yazılan roman. Türk edebiyatının ilk tarihi romanı
olma özelliği taşır. Cezmi, çok iyi bir atlı sipahi askerdir.
Osmanlının İran seferinde Adil Giray’la tanışır. Bu sefer sırasında Adil Giray ve Gazi Giray Şehriyar tarafından esir alınır.
İran devletini Şah’ın karısı Şehriyar ve kardeşi Perihan idare etmektedir. Şehriyar Adil Giray’a aşık olmuştur; fakat
Adil Giray Perihan’ı sevmektedir. Perihan da onu sevmektedir.
Şehriyar bu durumu öğrenince onlardan öc almak ister.Adil Giray’ı esir alır. Adil Giray’ın esir düştüğünü öğrenen Cezmi ise onu kurtarmak için plan yapar ve yanına girmeyi başarır. Bu arada Şehriyar hazırladığı oyunda hayatını
kaybeder. Şehriyar’ın askerleri de Adil Giray’ı ve Perihan’ı öldürür. Cezmi de her ikisini aynı mezara defneder ve kılık değiştirerek vatanına döner.
