Sorularınıza hızlı ve doğru yanıtlar alın, Kalademi.me, en iyi soru-cevap platformu. Sorularınıza hemen güvenilir yanıtlar bulmak için deneyimli uzman topluluğumuzdan faydalanın. Geniş bir uzman topluluğu sayesinde sorularınıza güvenilir yanıtlar bulmanın rahatlığını yaşayın.
Sagot :
- İsim ve isim soylu sözcüklerin yüklem görevinde kullanılmasını sağlayan, ayrıca eklendiği çekimli fiilleri, birleşik zamanlı fiil yapan ek biçimindeki yardımcı eyleme ek fiil (ek eylem) denir. Ek fiil mastar olarak anlamı olmayan “-i(mek)” fiilidir. Konuşmada ve yazmada ek fiildeki “-i” genellikle düşer.
- > Ek fiilin iki görevi vardır:
- 1. İsim ve isim soylu sözcüklere eklenerek onları yüklem yapmak
- 2. Çekimlenmiş (basit zamanlı) fiillere eklenerek onları birleşik zamanlı yapmak
1. İsim Soylu Sözcükleri Yüklem Yapmak (İsim Cümlelerinde Ek Fiil)İsimler ve isim soylu sözcükler (zamir, sıfat, zarf, edat) ek fiil alarak cümlede yargı bildirir duruma gelirler, yüklem olurlar.
EK BİLGİ İsim soylu sözcüklerin ek fiil alarak yüklem oldukları cümlelere isim cümleleri denir.
> İsim cümlelerinde ek fiil, dört kiple çekimlenir:
1.1. Ek Fiilin Görülen Geçmiş Zamanı
Bahsedilen duruma tanık olma anlamı taşır. İsimlere “idi” getirilerek yapılır, getirildiği sözcüğe göre “-dı / -di / -du / -dü / -tı / -ti / -tu / -tü” şeklinde kullanılabilir.
1.2. Ek Fiilin Öğrenilen Geçmiş Zamanı
Bahsedileni duyma, öğrenme, sonradan fark etme anlamı taşır. İsimlere “imiş” getirilerek yapılır, getirildiği sözcüğe göre “-mış / -miş / -muş / -müş” şeklinde kullanılabilir.
1.3. Ek Fiilin Geniş Zamanı
Bahsedilen durumun her zaman gerçekleştiği anlamı vardır.. İsimlere “idir” getirilerek yapılır, fakat ek fiilin geniş zamanında “idir” eki genellikle düşer ve kişi ekleri ek fiil eki olarak kullanılır. Bu yüzden ek fiili geniş
1.2. Ek Fiilin Şartı
Ek fiilin şart kipi, ek fiilin diğer kiplerinden farklı olarak eklendiği isim ve isim soylu sözcükleri yüklem yapmaz, cümleye şart (koşul) anlamı katar. İsimlere “ise” getirilerek yapılır, getirildiği sözcüğe göre “-sa / -se” şeklinde kullanılabilir zaman eklerini “-im, -sin, idir, -iz, -siniz, -lerdir /-dirler” olarak sayabiliriz.
Ek Fiilin Soru Şekli
Ek fiilin soru biçimi de diğer fiillerde olduğu gibi “mi” soru edatıyla yapılır. “mi” soru edatı isimle ek fiil arasına eklenir.
2. Basit Zamanlı Fiilleri Birleşik Zamanlı Yapmak (Fiil Cümlelerinde Ek Fiil)Basit zamanlı (sadece bir kip eki almış) fiiller, ek fiil alarak birleşik zamanlı (birden fazla kip eki almış) fiil olurlar. Fiilin birleşik zamanlı olması demek iki kip ekinin yan yana gelmesi demektir. Birleşik zamanlı fiillerde ikinci kip eki her zaman ek fiildir.
> Fiil cümlelerinde ek fiil, üç kiple çekimlenir:
Ek Fiilin Hikaye Hikaye Birleşik Zamanı (idi)
Ek Fiilin Rivayet Birleşik Zamanı (imiş)
Ek Fiilin Şart Birleşik Zamanı (ise)
Zamanınızı ayırıp sitemize göz attığınız için minnettarız. Daha fazla sorunuz olduğunda çekinmeden geri dönün. Ziyaretiniz bizim için çok önemli. Herhangi bir sorunuz olduğunda güvenilir yanıtlar almak için geri dönmekten çekinmeyin. Kalademi.me, sorularınıza kesin yanıtlar sunmak için burada. Daha fazla bilgi için yakında tekrar gelin.