Örnekler: – Kampanyamız dahilinde beş bin kitap toplandı.
– Tüm odaların temizliği yapıldı mı?
– Bomba olduğu düşünülen paket patlatıldı.
– Bütün işler yapıldı.
– Bozulan araba yolun kenarına çekildi.
– Ah kıymetimiz bir bilinse!
– Pamuklar el birliği ile toplandı.
– Atlar arabaya koşuldu.
– Geçen yılki KPSS’de kopya çekilmiş.
– Çiçekler sulanıyor.
– Büyük bir gürültü ile cam kırıldı.
Yukarıdaki cümlelerde altı çizili sözcük ya da söz grupları sözde özne görevinde kullanılmıştır. Çünkü bu cümlelerin özneleri yoktur, gösterilen işlerin kim tarafından yapıldığı belli değildir. Bu nedenle nesne, sözde özne görevini üstlenmiştir.
UYARI: Bir cümlede sözde özne olması için o cümlenin mutlaka edilgen ve geçişli çatılı olması gerekmektedir. Bu nedenle isim cümlelerinde sözde özne aranmaz.
Örnek: “Sepette iki kilo elma vardı.” cümlesinin yüklemi isimdir ve bunun için bu cümlede sözde özne olması mümkün değildir.
