Kalademi.me'ya hoş geldiniz, uzmanların yardımıyla hızlı ve doğru yanıtlar alabileceğiniz yer. Farklı alanlardaki profesyonellerden kapsamlı çözümler bulmak için platformumuzu kullanın. Farklı disiplinlerdeki uzmanlardan kesin yanıtlar almak için kullanıcı dostu platformumuzu keşfedin.
Sagot :
Cevap:Toplumsal tabakalaşmayı oluşturan katmanların yapısı, değişkenliği ve geçişkenliği, toplumların gelişmiş, az gelişmiş, gelişmemiş olma durumlarına göre
farklılık göstermektedir. Resim 1’ de görüldüğü üzere, gelişmemiş toplumlarda
geniş bir alt tabaka, oldukça dar bir üst tabaka yapısı mevcut iken ve tabakalar
arası sınırlar keskin iken, gelişmiş toplumlarda, orta tabakanın toplum içerisinde daha sık rastlanan bir tabaka oluşturduğu ayrıca tabakalar arasında geçişkenliğin daha muhtemel olduğu gözlemlenmektedir. Üst, orta ve alt tabaka
kavramlarıyla ne kastedildiği, toplumsal tabakalaşma sistemleri tek tek incelenirken ifade edilecektir.
Toplumsal tabakalar arasındaki ayrımın katı ya da esnek oluşunun, toplumsal statülerin bireylere ‘yüklenmesi’ ve statülere bireysel çabalarla ‘erişilmesine’ göre iki farklı kategoride değerlendirilmesi toplumbilimciler tarafından
uygun görülmüştür. Birincisinde, tabakalar arasında katı sınırların varlığından
söz edilir. Bireyler, bu sınırları aşmak için herhangi bir girişimde bulunmazlar.
İkincisinde ise daha esnek sınırlar mevcut olup, tabakalar arası geçişler olağandır hatta bu geçişleri sağlaması için bireyler özendirilir. Toplumların sahip
olduğu farklı değerlere göre, ‘yüklenme’ ve ‘erişme’ durumları farklılıklar göstermekte ve tabakalar arası geçişlerde değişkenliklere şahit olunmaktadır
(Tan,1981, s.78).
Tabakalar arasındaki geçişleri sağlayan, sosyal konumlar ve pozisyonlar
arasındaki yer değiştirme hareketleri olarak tanımlanabilen sosyal hareketliliktir. Yatay ve dikey olmak üzere iki şekilde gözlemlenir. Yatay toplumsal hareketlilik (horizontal social mobility) kavramı, bir sosyal gruptan aynı sosyal seviyedeki bir başka sosyal gruba doğru gerçekleşen hareketliliği karşılarken, dikey
toplumsal hareketlilik (vertical social mobility) mefhumu, bir sosyal tabakadan,
farklı sosyal düzeydeki başka bir sosyal tabakaya yükselişi veya düşüşü ifade
etmektedir (Westoff vd., 1960, s. 377).
Dikey ve yatay toplumsal hareketliliğin dışında, ‘kuşaklar arası toplumsal
hareketlilik’ kavramından da söz edilebilir. Kastedilen, bireylerin belli bir yaş
grubunu oluşturduklarında sahip oldukları meslek ve sosyal mevkilerin, babalarının, söz konusu yaş grubuna dâhil oldukları zaman dilimindeki bulundukları konumlar ile kıyaslanmasıdır. Örneğin, bir toplumdaki köylü ya da işçi çocukları, babalarının yaşlarına geldiklerinde, belirli bir eğitim düzeyinden geçmiş ve
doktor, mimar, akademisyen vs. olma imkânına erişmişlerse olumlu anlamda
kuşaklar arası toplumsal hareketlilik gerçekleşmiş kabul edilir. Tam aksine bir
durum şekillenmesi halinde kuşaklar arası toplumsal hareketlilik olumsuz
nitelikte gözlenecektir (Güven, 1999, s.192).
Açıklama:ayrıntılı olarak dergi parktan okuyabilirsin
Ziyaretiniz için teşekkür ederiz. İhtiyacınız olan en iyi bilgileri sunmayı taahhüt ediyoruz. Daha fazla bilgi için geri dönün. Zamanınızı ayırdığınız için minnettarız. Herhangi bir sorunuz olduğunda doğru yanıtlar almak için istediğiniz zaman geri dönün. Güvenilir yanıtlar için siteniz Kalademi.me. Daha fazla bilgi için geri dönmeyi unutmayın.