Kon'nichiwa!♡
Bilgilendirme ☺
♠ -de/-da ekleri cümle içinde ya ek ya da bağlaçtır. Bağlaç olan -de/-da ekleri ayrı yazılır. Ek olan -de/-da ekleri kelimeye bitişik yazılır. Peki bağlaç ya da ek olduğunu nasıl anlarız?
→ Bunu anlamak için -de/-da ekini cümleden çıkarıp okuruz. Okuduğumuz zaman cümlenin anlamı bozulduysa bu ek olan -de/-da'dır. Fakat eğer cümlenin bir anlamı oluyorsa bu bağlaç olan -de/-da ekleridir.
✎ Örnek çözelim!
→ Annem de beni çok sever.
Eki bir çıkaralım: Annem beni çok sever. Bu cümlenin anlamı var değil mi? Bu yüzden bağlaç olan -de/-da eklerine girer. Bağlaç olanlar kelimeye ayrı yazıldığı için doğru da yazılmıştır.
→ Masada bulunan tabağı kaldırmalısın.
Eki bir çıkaralım: Masa bulunan tabağı kaldırmalısın. Bu cümle çok saçma oldu. Hiç tabakta duvar olur mu? Bu yüzden ek olan -de/-da eklerine girer. Ek olanlar kelimeye bitişik yazıldığı için doğru da yazılmıştır.
➠Cevaba geçelim!
☂ Aşağıdakilerden hangisinde de eki bağlaç olarak kullanılmıştır?
A) Gece gündüz evde oturuyor
B) Ablan ekmek de aldı mı?
C) Masada bulunan bardakları kaldırdın mı?
D) Televizyonda yabancı film oynuyor.
❀ Zaten kelimeye bitişik yazılıp yazılmamasına bakıldığı zaman cevap çıkıyor: B! Fakat böyle yapmak zorunda değiliz. Her cümledeki ekin bağlaç mı ek mi olduğunu tek tek bulabiliriz.
A) Gece gündüz evde duruyor.
Şimdi, eki bir çıkaralım: Gece gündüz ev duruyor. Saçma oldu. Burdaki -de/-da ektir.
B) Ablan ekmek de aldı mı?
Eki çıkaralım: Ablan ekmek aldı mı? Gayet anlamlı oldu. Bağlaçtır.
C) Masada bulunan bardakları kaldırdın mı?
Eki çıkaralım: Masa bulunan bardakları kaldırdın mı? Saçma oldu. Ektir.
D) Televizyonda yabancı film oynuyor.
Eki çıkaralım: Televizyon yabancı film oynuyor. Saçma oldu. Bu da ektir.
✦ Hepsine baktık. B şıkkındaki cümle hariç diğer hepsinde ki -de/-da ektir. Cevabımız B şıkkıdır.
♬ İyi dersler ♬
