Cevap:
Konuyu kaynaklarda incelediğimizde kardeşlik projesiyle ilgili bazı konularda ihtilafların söz konusu olduğunu görmekteyiz. Örneğin, kardeşleştirme olayının nerede, ne zaman, kaç kişiyle gerçekleştiği ve nasıllığı konusunda bazı farklı görüşler ve farklı rivayetler söz konusudur. Biz, yazımızda bu tür teknik ayrıntılara ve ihtilaflara girmeden daha çok konunun bireysel ve toplumsal bazda analizini ve önemini gündeme taşımayı ve bu bağlamda konu üzerinde durmayı yeğliyoruz.
Muhacirler, her şeylerini geride bırakarak Medine’ye geldiklerinde bir süre evlerde misafir olarak kalmışlar, ancak bu misafirliğin uzun sürmesi, onların onurlarına dokunmuştu. Bu durumdan bir an önce kurtulmak istiyorlardı. Çünkü onlar çalışarak, emek sarf ederek hayatlarını kazanmaya alışmışlardı. İşte bu süreçte Hz. Peygamber devreye girerek Mekkeli ve Medineli bütün aile reislerini bir araya getirerek büyük çaplı bir toplantı yaptı. Muhacirlerin bu durumu bir çözüm olarak Muhacirlerle Ensar arasında kardeşlik (muâhât) sözleşmesini hayata geçirdi. Buna göre Ensar’dan olanlar, Muhacirlerden bir aileyi yanlarına alarak iki kardeş gibi birlikte çalışıp kazançlarını bölüşeceklerdi. Bu manevi kardeşlik tarafların birbirlerine varis olmasına kadar gidiyordu.29 Buna “özel kardeşlik akdi” de denebilir.3
