İlk olarak Fiilde çatı nedir , neyin nesidir bunu bir öğrenelim
Fiilde çatı ; Fiillerin özne ve nesneye bağlı olarak kazandığı anlama ve girdiği biçime çatı denir.
Fiilde Çatı konusunda Fiiller 2'ye ayrılıyor ( ek kısmına bir görsel koydum bu görselde yararlanabilirsin )
ÖZNEL - YÜKLEM Ve NESNE- YÜKLEM olarak 2 farklı başlık altında Fiilde çatıyı inceliyoruz
<=ÖZNEL - YÜKLEM=>
Etken Fiil :
İşi yapan gerçek bir öznenin bulunduğu fiillere etken fiil denir.
Örnek :
Çocuklar oyun sahasının yokluğundan yakınıyor.
( oyun sahasının olmamasından kim yakınıyor? - Çocuklar burda özne belli olduğu için etken çatılı fiil diyebiliyoruz)
Edilgen Fiil :
İşi yapan bir öznesi olmayan fiillere edilgen fiil denir. Edilgen çatılı fiillerde özne işi yapan değildir
Örnek :
Kitapların hepsi okundu ( kitapları kim okudu ? cevap alamıyorum çünkü özne yok yani bu cümle edilgen çatılı bir fiil cümlesidir)
Dönüşlü Fiil:
İşi yapan ve yapılan işten etkilenen gerçek bir öznenin bulunduğu fiillere dönüşlü fiil denir.
Örnek :
Sınavı kazandığımı duyunca çok sevindim. ( Sınavı kazanan benim sevinen de benim işi yapan benim işten etkilenen benim )
İşteş Fiil:
Fiilde anlatılan işin birden fazla özne tarafından birlikte veya karşılıklı yapıldığını gösteren fiillere işteş fiil denir
Örnek:
Kuşlar ne de güzel ötüşüyor ( Ötüşmek karşılıklı yapılan bir eylemdir bundan dolayı bu cümlede işteş çatılı fiil vardır diyebiliriz)
!! Nesne- Yüklem ilişkisini yazamadım kusura bakma :(
!! Umarım biraz olsun anlamışsındır
!! Bu arada cümlelerin tanımını yapmak için internetteki kaynaklardan yararlandım umarım sorun olmaz
!! Yazarken ellerim titredi ilk defa bir optiye cevap verdim , Tüm optilere selam olsun
kolay gelsin, iyi günler
#ebruatas29
Merhaba
Fiilde Çatı: kelimenin kökü fiil kök olmalıdır. İsim kök olan kelimelerde çatı özelliğini aranmaz.
Örnekler:
Bugün, deneme sınavı yaptık. (Çatı özelliği aranır.)
En iyi ilişki sadakattir. (Çatı özelliği aranmaz.)
Onu çok sevmiştim. (Çatı özelliği aranır.)
Bizi ayakta tutan sağlığımızdır. (Çatı özelliği aranmaz.)
Öznesine Göre Çatılar:
Etken Fiil: Öznesi sözde özne olmayan fiillerdir. Cümlede açık veya gizli olarak verilir.
Örnekler:
Her gün kitap okurum.(Ben= Gizli Özne)
Ayşe, düzenli beslenir. (Özne= Ayşe)
En sevdiği ders matematikmiş.(O= Gizli Özne)
Mert, bu sene takdir almak için çok çabalıyor.(Mert=Özne)
Edilgen Fiil: Öznesi sözde özne olan fiillerdir. Cümlede verilen ancak işi cümledeki özne yapmamış olan fiillere denir.
Örnekler:
Çamaşırlar kuruldu.
Sınıfa geldiğimizde sınıflar temizlenmiş.
Raflardaki tüm kitaplar düzenlendi.
Lezzetli yemekler yapıldı.
Not: Yüklemde l ve n eki olursa edilgen fiildir.
Nesnesine Göre Çatılar:
Geçişli Fiil: Neyi,kimi ve ne sorularına cevap verilebilen yani nesnesi olan cümlelerdir.
Örnekler:
Diploma törenine abisini de davet etti.
Yemekleri hızlı hızlı yedi.
Bozulan buzdolabını tamir etti.
Hediye edilen çiçekleri vazoya koydu.
Geçişsiz Fiil: Neyi, kimi ve ne sorularına cevap verilemeyen yani nesnesi olmayan cümlelerdir.
Örnekler:
Dün okula gitmemiştim.
Çok çalıştığım günlerde yorgun oluyorum.
Arkadaşlarımda kalmak için evden çıktım.
Bütün gün uyur.
Başarılar..
#OptiSınav
