Cevap:
Açıklama:
Hücresel Yapı
Tüm canlılarda temel yapı ve görev birimi hücredir. Yani hücresel yapı canlılığın vazgeçilmez
bir kuralıdır. Hücreler işlevler olarak ökaryot ve prokaryot olarak ikiye ayrılır.
1. Prokaryot Hücreler: Zarlı organelleri ve çekirdeği yoktur. Bu gruba bakteriler ve
arkeler örnek verilebilir.
2. Ökaryot Hücreler: Zarlı organelleri ve çekirdeği vardır. Mantar, bitki ve hayvanlar
bu gruba örnek verilebilir.
Organizasyon
Tek hücreli hücrelerde organeller arasında, çok hücreli canlılarda ise hücreler arasında bir
düzen mevcuttur. Örneğin tek hücreli bir canlı olan öglenada hareketi kamçı, besin sentezini
kloroplast, çoğalmayı ise çekirdek sağlar. Bu şekilde canlı yaşamına devam eder. Eğer
hücrede organizasyon bu denli mükemmel olmasaydı canlı yaşamını sürdüremeyecekti.
Atom→ Molekül→ Organel→ Hücre→ Doku→ Organ→ Sistem→ Organizma
Beslenme
Canlılar enerji kazanmak, büyüyüp gelişmek ve yıpranan kısımların onarılması için
beslenirler. Beslenme şekline göre canlılar iki gruba ayrılır.
1. Ototrof Beslenme: Canlı organizmaların ihtiyaç duydukları organik besinleri
kendilerinin üretmesidir. Bitkiler örnek verilebilir.
2. Heterotrof Beslenme: Canlı organizmaların ihtiyaç duydukları organik besinleri
dışarıdan hazır olarak almalarıdır. Bu organizmalar besinleri üreticilerden ya da diğer
tüketicilerden karşılarlar.
Hücresel Solunum
Canlılar canlılıklarını devam ettirebilmek için gerekli olan enerjiyi, besinlerdeki kimyasal bağ
enerjisinden karşılarlar. Bunun için organik besinleri monomerlerine parçalarlar. Solunum iki
farklı şekilde yapılır.
1. Oksijensiz (anaerobik) Solunum: Organik besinlerin oksijen kullanılmadan
parçalanarak enerji elde edilmesidir. Enerji verimi düşüktür. Bira mayası ve bazı
bakteriler enerjilerini bu yolla karşılarlar.
2. Oksijenli (aerobik) Solunum: Organik besinlerin oksijen yardımıyla parçalanarak
enerji elde edilmesidir. Enerji verimi oksijensiz solunuma göre daha yüksektir.
Canlıların çeşitli tepkimelerle yaptığı besin yıkım olayıdır.
Büyüme ve Gelişme
Çok hücreli canlılarda hücre bölünmesi ve kütle artışıyla büyüme meydana gelir. Tek hücreli
hücrelerde ise hücre hacminin artmasıyla büyüme gerçekleşir.
Boşaltım
Canlılarda gerçekleşen metabolik olaylar sonucu oluşan artık maddelerin vücut dışına atılması
olayıdır. Her canlıda metabolik olaylara bağlı olarak artık maddeler meydana gelir. Tek
hücrelilerde hücre yüzeyiyle yapılırken, çok hücrelilerde sistemlerle yapılır. Bitkiler ise
terleme, damlama ve yaprak dökümü gibi olaylar sayesinde boşaltım yapılır.
Hareket
Bütün canlılar çevreden gelen uyarılara karşı pasif ya da aktif olarak tepki verirler. Örneğin,
hayvanlar hareket ederek aktif, bitkiler ise güneşe yönelerek pasif tepki gösterirler.
Üreme
Bütün canlılar nesillerin devamı için ürerler. Üremenin temelini hücre bölünmeleri oluşturur.
Canlılarda eşeyli ve eşeysiz üreme olmak üzere iki çeşittir. Paramesyumun ikiye bölünmesi
eşeysiz üremedir. İnsanların üremesi ise eşeyli üremedir.
Metabolizma
Canlılardaki yapım ve yıkım olaylarının tamamına metabolizma denir. Yapım
olaylarına anabolizma, yıkım olaylarına ise katabolizma denir. Fotosentez, kemosentez ve
protein sentezi olayları birer anabolik olay iken sindirim ve solunum katabolik bir olaydır.
Uyarılma ve Tepki Oluşturma
Canlılar dış ortamdan gelen uyarılara tepki verirler. Öglenanın ışığa doğru hareket etmesi ya
da insanın soğukta titremesi bu olaya örnektir.
UMARIM YARDIMCI OLABİLMİŞİMDİR İYİ DERSLER:)
SeŁaM
Canlılarının Ortak Özellikleri
1- Hücresel yapı
2- Beslenme
3- Solunum
4- Metabolizma
5- Boşaltım
6- Hareket
7- Uyarılara tepki
8- Büyüme ve gelişme
9- Üreme
10- Uyum
11- Homeostazi(iç denge)
12- Organizasyon
✿Hücresel Yapı
Hücre canlılarının en küçük yapı birimidir.
Hücresel yapı sayısına göre ve yapısına göre olmak üzere ikiye ayrılır.
Sayısına göre
Tek hücreli canlılar:Amip,bakteri,paramesyum örnek verilebilir.
Çok hücrelicanlılar:Hayvanlar,mantarlar,bitkiler,
insanlar örnek verilebilir.
Yapısına göre
Prokaryot hücre:Zarla çevrili çekirdeği ve zarlı organelleri
yoktur.Bakteriler gibi.
Ökaryot Hücre:Zarla çevrili çekirdeği ve zarlı zarsız organelleri vardır. İnsanlar,hayvanlar gibi.
✿Beslenme
Canlılar hayatlarını devam ettirebilmek için enerji ihtiyaçlarını karşılamak için beslenirler. İki şekilde beslenme olur.
Ototrof beslenme(üretici):Kendi besinini kendi üreten canlılara denir.Bitkiler gibi
Heterotrof beslenme(tüketici):Kendi besinini kendi üretemeyen canlılara denir.Hayvanlar gibi.
✿Solunum
Solunum ikiye ayrılır.
O2'li solunum:32 atp elde edilir.
O2'siz solunum:2 atp elde edilir.
ATP:Enerji
✿Metabolizma
Canlıdaki yapım ve yıkım olaylarına denir.
İkiye ayrılır.
Anabolizma:Küçük moleküllerin birleşmesi
Fotosentez gibi
Katabolizma:Büyük moleküllerin parçalanması
Sindirim gibi.
✿Boşaltım
Canlılarda boşaltım sonucunda oluşan atık maddenin canlıdan uzaklaştırılması.
✿Hareket
Canlılarının yer değiştirme olayına denir.
Kamçının hareket etmesi,Ayçiçeğinin güneşe yönelmesi gibi örnek verilebilir.
✿Uyarılara tepki
Kedinin korkunca tüylerini dikmesi,köpeklerin
ses sonucu kulaklarını dökmesi gibi örnek verilebilir.
✿Büyüme ve gelişme
Canlılarının hacım ve ağırlığının artmasına Büyüme denir.Hayvanlarda sınırlı iken bitkilerde sınırsızdır.Canlılarının doku ve organlarının değişerek görev yapabilecek olgunluğa gelmesine gelişme denir.
✿Üreme
Canlılarının neslini devam ettirebilmek için kendine benzer yavrular meydana getirmesine denir İkiye ayrılır.
Eşeysiz üreme:Ana canlıya tamamen benzer yavrular oluşması.
Eşeyli üreme:Erkek ve dişi bireylerin üreme hücrelerinin birleşmesi ile meydana gelen üreme şeklidir.
✿Uyum
Adaptasyondur. Canlılarının yaşama ve üreme şansını arttıran Kalıtsal özelliklerdir.
Bukalemunun renk değiştirmesi örnek verilebilir.
✿Homeostazi
Canlılarının değişen iç ve dış faktörlere
karşı iç ortamlarının kararlılığının korunmasına denir.İnsanın vücut sıcaklığı sabittir.Bu örnek verilebilir.
✿Organizasyon
Atom-molekül-organel-hücre-doku-organ-
sistem-canlı şeklinde olan sıralamaya denir.
#OptiTim
#Ali♡
