Cevap:
Ek fiil Kip
i + di = idi → Görülen (di’li) geçmiş zaman kipi
i + miş = imiş → Öğrenilen (miş’li) geçmiş zaman kipi
i + se = ise → İsten kipi
(i) + dir = dir → Geniş zaman
Film çok güzeldi. (güzel idi)
Ek fiil konusunu çoktan öğrenmişti. (öğrenmiş idi)
Aldığın şeyler çok pahalıymış. (pahalı imiş)
“Yusuf ile Züleyha” romanını tekrar okuyacakmış. (okuyacak imiş)
Yatağın dağınıksa toplar mısın? (dağınık ise)
Kardeşin uyandıysa her şeyi anlatacaktır. (uyandı ise)
Belki de söyledikleri doğrudur. ?
Yukarıdaki cümlelerde gördüğünüz gibi ek fiilin “idi, imiş, ise” şekilleri kendinden önceki sözcükten ayrı yazılabileceği gibi sözcükle bitişik de yazılabilir. Bitişik yazıldığında “i” ek fiilinin düştüğünü ve sadece kip ekinin sözcükle bitişik yazıldığını görebilirsiniz.
ÖNEMLİ: Yukarıdaki cümlelerde dikkat etmenizi istediğimiz bir şey de kip eklerinin isim soylu sözcüklere (örneğin: “güzeldi”) gelmiş olmasıdır. Kip eklerinin doğasına aykırı gibi duran bu durum aslında ek fiilin düşmüş olmasından kaynaklanır. Yani kip ekleri aslında isme değil, yine fiile (düşen ek fiile) gelmektedir. Ek fiilin hatırına ismin yanında durmaktadır diyebiliriz
Not: Ek fiilin görülen geçmiş zamanı (idi), öğrenilen geçmiş zamanı (imiş) ve şartı (ise) kendinden önceki sözcükten ayrı yazılabileceği gibi sözcükle bitişik de yazılabilir. Bugün, bunların daha çok bitişik olarak kullanıldığını görmekteyiz.
