Cevap:
doğru orantılı;Örnek
* 1 kg portakal 4 TL ise 2 kg portakal 8 TL'dir. Burada ağırlık ile fiyat doğru orantılıdır.
* Benzer şekilde dakikada 2 soru çözen bir kişi aynı hızla 10 dakikada 20 soru çözer.
NOT: Çoklukların ikisi de aynı oranda artmalı veya azalmalıdır. Yani biri 2 katına çıktığında diğerinin de 2 katına çıkması gerek.
Örnek : Bir otomobilin zamana göre gittiği yol
Zaman Yol
1 saat 70 km
2 saat 140 km
3 saat 210 km
Örnek : Şekerlerin parası, sekerlerin sayısı ile doğru orantılıdır.
Çözüm :
Eger 1 şeker 1 YTL ise
8 şeker => 8 x 1 = 8 YTL'dir.
ya da
8 şeker 8 YTL ise
1 şeker => 8 : 8 = 1 YTL'dir.
Örnek : bir araba, 160 km'lik yolda 20 litre benzin harcıyorsa, 15 litre benzin ile km'lik bir yolculuk yapar ?
Kural : 1 km için harcayacağı benzin miktarını bul sonra km sayısı ile çarp.
Çözüm :
15 x 8 = 120 km
ters orantılı;
Örnek : Bir duvarı 5 işçi 4 günde örüyorsa, 10 işçi 2 günde örer.
İşçi sayısı (2 kat) arttığında işin bitme süresi de (yarıya) düşer.
5 x 4 = 10 x 2 (20) olmalı
İşçi sayısıyla süre ters orantılıdır.
Örnek : Benzer şekilde 100 km/sa hızla 3 saatte gidilen bir yol 50 km/sa hızla 6 saatte gidilir.
Hız düşünce yol daha uzun sürede biter.
100 x 3 = 50 x 6 iki çarpımda aynı sayıya (300) eşit olmalı
Örnek :
Örnek : 8 işçi bir duvarı 4 günde bitiriyorsa, aynı duvarı 2 işçi kaç günde bitirir?
Öncelikle problemin doğru orantı mı yoksa ters orantı mı olduğuna karar vermeliyiz.
Bu durumda eğer daha az işçi çalıssaydı duvarı bitirmek daha fazla gün sürecekti,
O halde bu bir ters orantıdır.
Yöntem : ( 8 x 4 ) eşit olmalı ( 2 x a )
8 isçi 4 günde çalışırsa
2 isçi bu isi tek basina
8 x 4 = 2 x a
32 = 32 olmalı; Buradan 32 / 2 = 16 gün bulunur.
