Kalademi.me, tüm sorularınıza aktif topluluğumuzun yardımıyla çözümler bulmayı kolaylaştırır. Deneyimli profesyonellerden kapsamlı çözümler bulmak için kapsamlı soru-cevap platformumuzu kullanın. Sorularınıza hızlı ve güvenilir çözümler bulmak için deneyimli uzman topluluğumuzdan faydalanın.
Sagot :
Açıklama:
Bu yazımızda en önemli halk ozanlarından Karacaoğlan'ın "Sultan Süleyman'a Kalmayan Dünya" adlı koşmasını konu, tema, yapı, ahenk, gelenek vb. ölçütlere göre inceledik...
KOŞMA
Sultan Süleyman'a kalmayan dünya,
Bu dağlar yerinden ayrılır bir gün.
Nice bin senedir çürüyen canlar,
Hakk'ın emri ile dirilir bir gün.
Ne güzel yapıdır Cennet yapısı,
Çok aradım, görünmedi kapısı.
Benim korktuğum yol Sırat Köprüsü,
Cehennem üstüne kurulur bir gün.
Karşıki dağlar da karlı dağ olsa,
Çevre yanı mor sümbüllü bağ olsa,
Ağa olsa, paşa olsa, beğ olsa,
Yakasız gömleğe sarılır bir gün.
Bu dünyada adem oğluyum dersin,
Helâli, haramı seçmeden yersin,
Yeme el malını, er geç verirsin,
İğneden ipliğe sorulur bir gün.
Gökte yıldızların önü terazi,
Ülker ile aşar gider birazı.
Yarın mahşerde de sorarlar bizi,
Hak mizan terazi kurulur bir gün.
Karac'oğlan der ki: Konup göçersin,
Ecel şerbetini bir gün içersin,
Sırat Köprüsü'nden sonu geçersin,
Amelin eline verilir bir gün.
Karacaoğlan
ŞİİR İNCELEMESİ
inceleme: www.edebiyatfatihi.net
Konusu: Karacaoğlan bu şiirinde dünyanın geçiciliğini anlatıyor.
Birimlerde Anlatılanlar:
Ozan ilk dörtlükte dünyanın kimseye kalmayacağını, bir gün mahşerde tüm canların diriltileceğini ifade ediyor.
II.dörtlükte ozan Sırat Köprüsü'nden geçemeyeceği endişesi taşıdığını belirtiyor.
III. dörtlükte ozan bir gün makam ve mevkisi ne olursa olsun herkesin öleceğini ifade ediyor.
IV. dörtlükte ozan bu dörtlükte haram helal nedir bakmadan yiyen insanları yeriyor. Ama hesap gününde her şeyin hesabının sorulacağını belirtiyor.
V.dörtlükte ozan kendisinin de fani olduğunu belirtiyor. Dörtlükteki “terazi” manasında olan mizan, ahiret aleminde hesap verme olayından sonra herkesin amellerinin tartılacağı adalet ölçüsüdür. Ozan da bir gün ahirette herkesin yaptığı amellerinin karşılığını alacağını belirtiyor.
VI.dörtlükte ozan bir gün kendisinin de öleceğini, yaptığı iyilik ve kötülüklerinden sorguya çekileceğini belirtiyor.
YAPI:
Yapısı: Şiir 6 dörtlükten meydana gelmiştir. Koşma nazım biçiminin özelliklerini taşır.
Ölçüsü: 11'li hece ölçüsüyle yazılmıştır.
Kafiye ve redifleri:
Ilk dörtlükte: "ır bir gün" redif; "l" yarım kafiye
İkinci dörtlükte: "sı-sü" redif
Üçüncü dörtlükte:"olsa redif, "ğ" yarim uyak
Dördüncü dörtlükte: "sind redif "r" yarim kafiye
Altıncı dörtlükte: "-ersin" redif 'ç' yarim kafiye
Kafiye düzeni: abcb/dddb/eeeb/fffb/gggb (Koşma tipi kafiye düzeni kullanılmıştır.)
Teması: Dünyanın geçiciliği
Gelenek: Aşık tarzı halk şiiri geleneği
Metin ve Şair Hakkında
KARACAOĞLAN EDEBİ KİŞİLİĞİ
Aşık edebiyatının en büyük şairi sayılmaktadır.
Koşma türündeki şiirleriyle özellikle de güzellemeleriyle tanınmıştır.
16.yüzyılın sonları ile 17.yüzyılın başlarındaki yaşadığı sanılmaktadır.
Şiirlerini sade bir dille yazmıştır.
Hece ölçüsünü ustalıkla kullanmıştır.
Saz şairliğinin piri sayılır.
Din dışı konularda yazmıştır.
Koşmaları oldukça sevilmiştir. (Güzellemeleriyle ünlüdür)
Kuvvetli lirik egemenliği hâkimdir şiirlerine.
Anadolu”yu at sırtında gezip şiir söylemiştir.
Divan şiirinden etkilenmemiş, bütün şiirlerinde Halk şiirinin şekil ve söyleyiş özelliklerine bağlı kalmıştır.
Hizmetimizi kullandığınız için teşekkür ederiz. Amacımız, tüm sorularınıza en doğru yanıtları sunmaktır. Daha fazla bilgi için tekrar ziyaret edin. Bilgilerin faydalı olduğunu umuyoruz. Daha fazla bilgi ve doğru yanıtlar almak için istediğiniz zaman geri dönün. Sorularınıza yanıt vermekten mutluluk duyuyoruz. Daha fazla yanıt için Kalademi.me'ye geri dönün.