İlk Çağlarda Anadolu'da Kurulan Uygarlıklar
1. Türkiye'nin Tarih Öncesi Dönemlerini Aydınlatan Merkezler
Anadolu:
Küçük Asya. İlk çağlardan itibaren Anadolu'ya (güneşin doğduğu yer) anlamına gelen "Anatolia" denirdi. Anadolu, bir yarımada oluşu, uygun iklimi, doğal yapısı sebebiyle her devirde cazibe merkezi durumunda olmuştur. Bu sebeple Anadolu'nun geçmişi Yontma Taş Devri'ne kadar ulaşır.
Karain ve Beldibi mağaraları, Çayönü, Çatalhöyük, Hacılar, Truva, Alişar ve Alacahöyük, Anadolu'nun tarih öncesi geçmişini aydınlatan önemli merkezleridir.
Eski çağlardan beri birçok kavim Anadoluya göç ederek yerleşmiş veya Anadolu'yu işgal etmişlerdir.
Bunların başlıcaları:Hititler, Frigler, İyonlar, Urartular, Persler, Makedonyalılar, Romalılar ve Bizanslılardır.
Henüz yazının bilinmediği döneme tarih öncesi çağlar (prehistorik) denir.
Tarih Öncesi Çağlar (Prehistorik Devirler):
1. Taş Çağı
Üç dönemde incelenir.
a) Eski Taş / Kaba Taş (Paleolitik Çağı) > (M.Ö. 600.000 -10.000)
b) Orta Taş / Yonta Taş (Mezolitik Çağı) > (M.Ö. 10.000 - 8.000)
c) Cilâlı Taş / Yeni Taş (Neolitik Çağı) > (M.Ö. 8.000 - 5500)
a) Eski Taş / Kaba Taş (Paleolitik Çağı) (M.Ö. 600.000 -10.000)
Bu devri yaşayan insan toplulukları ilkel bir göçebe hayat sürmüşlerdir.
Ağaç kovuklarında, mağaralarda ve nehir yataklarında yaşayan insanlar tabiatta hazır bulduklarıyla, avcılık ve balıkçılıkla geçinmişlerdir. (Avcı ve toplayıcı).
Türkiye'de Eski Taş Devri:
Antalya'da Karain, Beldibi ve Belbaşı Mağaraları Anadolu'da bu döneme ait önemli merkezlerdir.
b) Orta Taş / Yonta Taş (Mezolitik Çağı) (M.Ö. 10.000 - 8.000)
İnsanlığın toplayıcılık ve avcılıktan üretime geçiş yaptığı dönemdir.
Hayvanlar evcilleştirilmiştir.
Buzul çağları sona ermiş, yeryüzündeki iklim koşulları günümüz iklimine dönmeye başlamıştır.
Türkiye'de Orta Taş Devri:
Antalya'da Beldibi Mağarası, Göller yöresinde Bardiz, Samsun'da Tekkeköy, Ankara çevresinde Macunköy bu devre ait önemli merkezlerdir.
c) Cilâlı Taş / Yeni Taş (Neolitik Çağı) (M.Ö. 8.000 - 5500)
Tarım hayatı başlamış, köyler kurularak yerleşik hayata geçilmiştir.
Topraktan kap-kacak yapılır ve seramik sanatı başlar.
İlk yerleşim birimleri oluşturulur.
Hayvanlar evcilleştirilir ve bitki liflerinden elbiseler yapılır.
ilk dinsel inançlar ortaya çıkar.
İlk ticaret başlar.
Ataerkil bir düzen kurulur.
Köleci toplum yapısı ortaya çıkar.
Günümüzün sosyal yaşam biçimi oluşur.
Türkiye'de Yeni Taş Devri:
Konya'da Çatalhöyük, Diyarbakır'da Çayönü, Gaziantep'te Sakçagözü önemli merkezlerdir.
İnsanlık tarihinin ilk yerleşim yeri olarak Konya - Çatalhöyük kabul edilmektedir.
İlk üretim yeri de Diyarbakır - Çayönü kabul edilir.
2. Taş-Bakır (Kalkolitik) Çağı (M.Ö. 5500-2500)
Taş devrinin sonlarına doğru maden keşfedilmiştir.
İlk kullanılan maden bakırdır.
Türkiye'de Kalkolitik Devir:
Çanakkale'de Truva, Burdur'da Hacılar, Yozgat'ta Alişar, Çorum'da Alacahöyük'tür.
3. Tunç Çağı (M.Ö. 2500-1200)
Bu dönemde site denilen ilk yönetim örgütleri (devlet) oluşturulmuştur.
Bu dönemde toplumlar arası iletişim ve ticaret gelişmiştir.
Türkiye'de Tunç Devri:
Anadolu'da üretim artmasına paralel olarak ticaret gelişmiş, toplumsal ilişkiler hızlanmıştır. Yazı, Asurlu tüccarlar tarafından Türkiye'ye getirildi.
Anadolu'da ilk yazılı belgeler Kayseri yakınlarındaki Kültepe'de bulundu. Böylece Anadolu'da tarih çağları başladı (M.Ö. 2000).
Anadolu Medeniyeti
Anadolu (Asia Minor / Küçük Asya), Tarih boyunca bir çok göç ve istilâya uğramıştır.
Bunun sebebi;
1. Üç tarafının denizlerle çevrili oluşu,
2. Olumlu iklim şartları,
3. Verimli toprakları,
4. Bol su kaynaklarına sahip olmasıdır.
Anadolu'da Uygarlığın Gelişme Sebebi:
1. Göçler ve istilâ amacıyla gelen topluluklar sahip oldukları kültür ve medeniyeti Anadolu'ya taşıdılar.
2. Anadolu'nun Mısır, Ege ve Yunan Medeniyetleri'ne yakın bir konumda olması bu medeniyetlerdenetkilenmesini sağlamıştır.
Anadolu'da Medeniyetler:
Anadolu'da kurulan medeniyetler sırasıyla şunlardır:
1. Hititler, Frigler, Lidyalılar, İyonlar, Urartular (M.Ö. 2.000 - M.Ö. 600)
2. Persler (M.Ö. 543 - 333)
3. İskender İmparatorluğu
4. Roma İmparatorluğu
5. Bizanslılar (395 - 1071)
6. Türkler (1071- Günümüze Dek)
2. M.Ö. 2. Binden M.Ö. 6. Yüzyıla Kadar Türkiye
Hititler
M.Ö. 2000 yılı başlarında Anadolu'ya gelen Hititler, Orta Anadolu'da Kızılırmak havzasına yerleştiler. Anadolu'ya Kafkaslar üzerinden gelmişlerdir.
M.Ö. 3000 yıllarında bu bölgeye Hatti kabileleri yerleşmişlerdi. Hititler, Hatti kabilelerini dağıtarak bu bölgeye yerleştiler.
Hititler, M.Ö. 1800 yıllarında başkenti Hattuşaş (Boğazköy) olan bir devlet kurdular.
Hitit Devleti'nin kurucusu, I. Hattuşili (Labarna)'dir.
M.Ö. 1400 yılında başa geçen II Tuthalia dönemiyle Hititlerde imparatorluk dönemi başladı.
İmparatorluk döneminin en önemli olayı, Hititler ile Mısırlılar arasında imzalanan Kadeş Savaşı'dır. Savaşın sebebi, iki devletin de Anadolu'ya egemen olma isteğidir. İki tarafın da üstünlük sağlayamaması üzerine tarihte bilinen ilk yazılı antlaşma olan Kadeş Antlaşması imzalandı (M.Ö. 1280).
Hitit İmparatorluğu, M.Ö. 1200 yıllarında Ege Göçleri sonucunda yıkıldı.
Bir kısım Hititler, şehir devletleri kurdularsa da bu devletler zamanla Pers yönetimi altına girdiler.
KISACASI KADEŞ ANTLAŞMASI M.Ö1280 :) Başarılar..
