Kalademi.me, tüm sorularınıza uzmanların yardımıyla yanıt bulmanız için burada. Sorularınıza hızlı ve güvenilir çözümler bulmak için deneyimli uzman topluluğumuzdan faydalanın. Farklı disiplinlerdeki uzmanlardan kesin yanıtlar almak için kullanıcı dostu platformumuzu keşfedin.

yapım ekleri nelerdir hepsi?



Sagot :

Yapım ekleri, mevcut kelimelerden (isim ve fiil köklerinden) farklı ve yeni anlamlı kelimeler türetmeye yarayan eklerdir.

Nesneleri karşılayan isimlerle hareketleri karşılayan fillerin kökleri farklıdır:

Gel-(-mek,-dim, -miş...)

Baba(-m, -lar, -dan) 

Birbirine yakın olan nesne ve hareketlere ait kelimeler aynı kökten türeyen kelimelerdir. Bu bakımdan türemiş kelimelerin kökleriyle mutlaka bir anlam ilişkileri olmalıdır:

baş, baş-la-, baş-ar-, baş-ar-ı

sev-, sev-il-, sev-dir, sev-in, sev-inç, sev-gi

göz, göz-lük, göz-cü, göz-cü-lük, göz-lük-çü-lük... 

Yapım ekleri isim ve fiil köklerine gelerek yeni isimler ve filler türetirler. bu ekler kökten hemen sonra gelirler. Çekim ekleri yapım eklerinden sonra gelir:

bil-gi-ler, bil-dir-di;

göz-le-meliyim, göz-lük-ten... 

Bu türemiş kelimelerden de tekrar yeni kelimeler türetilebilir:

bil-gi-li,bil-dir-i

göz-lük-çü, göz-lük-çü-lük...  

Bu bakımdan yapım eklerini iki başlık altında inceleyebiliriz: 

İsim yapan yapım ekleri: İsimden isim yapan ekler ve Fiilden isim yapan ekler

Fiil yapan yapım ekleri: İsimden fiil yapan ekler ve Fiilden fiil yapan ekler

↬ Yapım ekleri nedir ?

↬ Sözcüklere gelerek onlardan yeni sözcükler türeten eklerdir.

1-) İsimden isim yapan ekler:

-lık 

-lu

-siz

-cu

-er

2-) İsimden Fiil Yapan Ekler;

-la

-el

-l

-a

-ar

 -ıl

-ik

-ar

3-) Fiilden İsim Yapan Ekler

-ak

-mak 

-ın 

 -gi 

-gan 

-an 

-yucu 

-ta

-inti 

 -it 

4-) Fiilden Fiil Yapan Ekler

-ıl

-ış

-ir

-dır

-t

-ar