Ege bölgesinin düğün gelenekleri ve görenekleri
Denizli Çal yöresi düğün gelenekleri üç aşamada inceleriz: Düğün öncesi hazırlıklar, düğün sırası ve düğün sonrası yapılan uygulamalar. Düğünler günümüzde hafta sonlarında yani cuma-cumartesi-pazarı kapsayacak şekilde yapılır. “Okucu” (okuyucu, çağırıcı) adını verdiğimiz kadınlar tarafından düğüne çağrı yapılır. Günümüzde köy ve kasabalarda bu gelenek hala devam etmektedir. Köy ve kasabaların dışından gelecek davetliler için de bildiğimiz davetiyeler elden iletilmektedir. Düğüne gelen misafir sayısı aile çevresi geniş olmayanlarda bile 200-300 kişi kadardır. Yemeklerin pişirilmesi için kap-kacak ve yakacak (genellikle odun) teminini yakın aile çevresi veya kasabanın gençleri tarafından sağlanır. Yöre yemeklerini pişirmede usta olan “Aşçı kadın”lar yemekleri hazırlar. Cuma günü yapılacak ilk iş “dorlak kesme” âdetidir. Bu gelenek Ege Bölgesi’nin çeşitli yerlerinde “bayrak asma” olarak bilinir. Yakındaki bir çamlıktan izinli olarak bir çam dalı kesilir. Güveyinin evinde uzun bir kavak ağacının ucuna çam dalı çivilenir. Üzerine bir Türk bayrağı asılır. Böylece düğün evinin kasabanın her yerinden görülmesi sağlanır.
Ölüm yalnız baş��na, düğün hep birlikte olur. Düğünler başından sonuna kadar her aşaması birlikteliğin, dostluğun pekiştirildiği ortamlardır. Düğün kelimesi düğümlemekten gelir. İki aile gençlerin evlenmesiyle birbirine bağlanmış olur. Aynı zamanda da bir sosyal yapı kenetlenmesi meydana gelir. Cumartesi yapılan ilk iş erkek evinde keşkek dövmek için buğday hazırlığıdır. Ege Bölgesi’nde “Keşkeksiz düğün olmaz” diye bir deyiş vardır. Hazırlanmış buğday gençler tarafından davul zurna eşliğinde alınır, kız evine gidilir. Kız evinden de keşkeklik buğday alınır ve dibek taşına gidilir. Burada buğday dövülür. Burada da büyük bir sosyal dayanışma vardır. Üretimde ve tüketimde birlik fikri burada çok açık görülmektedir. Keşkek dövüldükten sonra keşkeklik buğday kız evine götürülür ve orada delikanlılar kız evinden tavuk isterler. Bunun anlamı dişiliği sembolize etmektir. Erkek evinden de horoz istenir. Böylece Denizli yöresine has semboller de kullanılmış olur. Cumartesi gecesi oğlan evinde “maşalan”, kız evinde “kına gecesi” eğlenceleri düzenlenir. Bu eğlencelerde çalgılar çalınır, yemekler yenir, ateşler yakılır, yerel oyunlar oynanır. Günümüzde bunlar belediyelerin hazırlamış oldukları basketbol sahası gibi tribünleri de olan mekanlarda, kız erkek tarafı ayrımı yapılmaksızın birlikte gerçekleştirilmektedir. Pazar sabahı davetli bütün misafirler gelirler. Düğün sahibi kutlanır. Yöresel yemeklerden oluşan sofraya oturulur. Sofranın vazgeçilmezleri özellikle tarhana çorbası, bamya, kuru fasulye, nohut gibi yemeklerdir. Ve keşkek mutlaka ikram edilenlerin ortasında sunulur. Yufka ekmeği de günümüzde pek yapılmasa da düğün yemeklerinin geleneksel tatları arasındadır. Yemekten sonra mutlaka mevlit okunur. Mevlit tamamen Türklere ait bir gelenektir. Mevlitte kadın erkek bir aradadır ve herkese şerbet ikram edilir. İkindi namazından sonra çeyiz serme ve çeyiz alma gerçekleştirilir. Gelinin çeyizleri sergilenir. Oğlan tarafı çeyizleri alıp oğlan evine götürür. İkindi namazının ardından yapılan sağdıç ve güveyi buluşmasından sonra meşhur Cezayir türküsü okunarak gelin almaya gidilir. Gelin dualar tekbirler ve davul zurna eşliğinde babası veya evin büyüğü tarafından erkeğe getirilir. Erkek evine götürülür. Pazar gecesi zifaf gecesidir. Ertesi gün gelinin el öpmesine sıra gelir. Bu sırada iki tarafın da yakın akrabaları tanışmış kaynaşmış olur.
Ekonomik yapıdaki değişimler düğünlerin gelişimini ve değişimini getirmiştir. Çünkü ekonomik yapı tüm düğün organizasyonunun nasıl yapılacağını etkiler. Köyden kente göçün etkisiyle köyde yapılan her şey kentte yapılamaz. Hukuksal yapı ve yönetimde meydana gelen değişiklikler de düğünlerin değişimine etkide bulunurlar. Değişim kaçınılmazdır. Tabii bu değişim olumlu veya olumsuz yönde olabilir. Günümüz düğünlerinde genellikle sosyal dayanışma olgusu biraz kaybedilmiştir. Ticari mekanizmalar rol oynamaktadır organizasyonlarda. Olumlu değişimleri gelişme olarak adlandırabiliriz; ancak değişimlerin önemli bir bölümü tek tiplilik ve bozulma olarak nitelendirilebilecek niteliktedir.
