Özel inşaat faaliyetini, inşaat taahhüt faaliyetinden ayıran temel özellik, gerçek ya da tüzel kişilerin kendi adlarına konut, işyeri vb. yapıp satmalarıdır.
ü Özel inşaat işletmeleri satın aldıkları veya kat karşılığı temin ettikleri arsa üzerine, ilk madde ve malzeme, çeşitli makine ve aletlerle, enerji ve emek kullanmak suretiyle ortaya yapılar çıkarmaktadırlar.
ü Bu yapılar, Apartman, işyeri, vb olarak tanımlansa da sonuç itibariyle bir mamul üretimi söz konusudur. Bu nedenle özel inşaat işletmelerin kullandığı maliyet muhasebesi hesapları, diğer mamul üreten işletmeler ile aynıdır.
ÖZEL İNŞAAT İŞLERİNDE VERGİLENDİRME
ü Özel inşaatlarda üretim genelde birden çok dönemi kapsamasına rağmen GVK.42.md. kapsamında değerlendirilmez.
ü Özel vergilendirme sistemi geçerli değildir, genel vergilendirme sistemi geçerlidir.
ü GVK’na göre gayrimenkul alım-satımı ve inşaat işiyle sürekli uğraşanların elde ettiği kazanç ticari kazanç olarak tanımlanmıştır.
ü Geçici vergi mükellefiyeti vardır.
ü Ticari kazancın ortaya çıkması için satışın gerçekleşmesi ve inşaatın tamamlanması gerekir.
ü Ticari kazanç satış ile maliyet arasındaki olumlu farktır.
ÖZEL İNŞAAT İŞLERİNDE MALİYET TESPİTİ
İmal Edilen Emtia; V.U.K. Madde 275;
ü İlk madde ve malzeme bedeli,
ü Mamule isabet eden işçilik,
ü Genel imal giderlerinden mamule düşen hisse,
ü Genel idare giderlerinden mamule düşen hisse.(ihtiyaridir.)
ÖZEL İNŞAATLARDA ARSA KAYNAKLARI
ü İnşaatı yapan işletmenin kendi bünyesinde bulunması,
ü Başkasına ait arsaların satın alınması,
ü Başkasına ait arsaların daire veya işyeri karşılığı (kat- karşılığı) alınması,
Arsa Maliyeti;
Arsa Satın Alınması;
ü VUK 270. madde gereği Gayrimenkullerde, maliyet bedeline, mevcut bir binanın satın alınarak yıkılmasından ve arsasının tesviyesinden (düzlenmesinden) oluşan giderler ilave edilir.
ü Noter, mahkeme, kıymet takdiri, komisyon giderleri ile Emlak Alım vb. vergi ve harç bedellerini maliyet bedelini ithal etmekte veya genel giderler arasında göstermekte mükellefler serbesttirler.
ü Satın alınan bu Arsalar 150- hesapta bekletilir. İnşaata başlandığında ise arsa maliyetinin üretim maliyetine intikal ettirilmesi gerekmektedir.
