A) İSİM ÇEKİM EKLERİ
1. İYELİK EKLERİ : Eklendiği ismin karşıladığı varlığın kime veya neye ait olduğunu bildiren eklere denir.
Tekil Kişiler: Ben (-ım, -im, -um,-üm) Kitab-ım
Sen (-ın, -in, -un, -ün) Kitab-ın
O (-ı, -i, -u, -ü, -sı, -si, -su, -sü) Kitab-ı, araba-sı
Çoğul Kişiler: Biz (-ımız, -imiz, -umuz, -ümüz) Kitab-ımız
Siz (-ınız, -iniz, -unuz, -ünüz) Kitab-ınız
Onlar (-ları, -leri) Kitap-ları
2. HÂL EKLERİ : İsimlere gelerek onların durumlarını bildiren eklerdir. Durum ekleri olarak da adlandırılır.
a) İsmin Yalın Hâli ( Yalın Durumu) : Belirli bir eki yoktur. Hiç ek almayan veya hal ekleri dışındaki ekleri alan isimler yalın haldedir. (Ev, evim, evler..)
b) İsmin –i hâli (Belirtme Durumu) : Ekleri, -ı, -i, -u, -ü ‘dür. (Ev-i, kalem-i)
c) İsmin –e hâli (Yönelme Durumu) : Ekleri –e, -a ‘dır. (Ev-e)
d) İsmin –de hâli (Bulunma, kalma durumu) : Ekleri –de, -da , -te, -ta şeklindedir. (Evde, okulda…)
e) İsmin –den hâli (Çıkma, Ayrılma Durumu) : Ekleri, -den, -dan, -ten,
-tan şeklindedir. (Evden, okuldan…)
3. TAMLAMA EKLERİ : İsim tamlamalarında kullanılan –ın, -in, -un, -ün ve –ı, -i, -u, -ü ekleridir. (Ali’nin defteri, okulun duvarı…)
4. ÇOĞUL EKLERİ : İsimlere gelerek onların sayısını çoğaltan –lar, -ler ekleridir. (Evler, okullar…)
B) FİİL ÇEKİM EKLERİ
1. KİP EKLERİ : Fiillerin yapılış amacını ve zamanını bildiren eklere denir. (Gelmiş, gelir, gelecek….)
2. KİŞİ EKLERİ: Fiillere, kip eklerinden sonra gelerek o işi kimin yaptığını belirten eklere denir. (Geldi-m, okudu-n…)
EKLERLE İLGİLİ ÖNEMLİ BİLGİLER:
1)Türkçe’de dört çeşit –ı, -i, -u,-ü vardır. Bunların farkı cümlelerden anlaşılır.
Ev-i yandı (İyelik eki)
Ev-i yıktılar (Hâl eki)
Veli-nin ev-i (Tamlama eki)
Gez-i, yaz-ı (Yapım eki)
