Beyler Cisimler neden yüzer açıklama yaparmısınız 8.sınıf fen
Bu olay cismin yoğunluğuna göre ölçülür. Eğer cismin yoğunluğu suyun yoğunluğundan fazlaysa batar az ise de yüzer ama eğer yoğunluklar eşitse cisim askıda kalır.
Eğer bir cismin yoğunluğu suyun yoğunluğundan çok ise cisim batar,eğer cismin yoğunluğu suyun yoğunluğundan az ise de bu cisim yüzer ve eğer yoğunluklar eşit ise cisim askıda kalır yani cismin batması veya yüzmesi YOĞUNLUĞA bağlıdır.
Maddenin ortak özelliklerinden ikisi KÜTLE ve HACİM idi.
Bir cismin sahip olduğu madde miktarına KÜTLE denir.(m) ile gösterilir.
Eşit kollu terazi ile ölçülür.
Kütle zamana veya bulunulan yere göre değişmez.
Birimleri kg,g,ton…
*Maddenin uzayda kapladığı yere hacim denir.(V) ile gösterilir.
“V” ile gösterilir.
Birimleri cm3,m3,lt…
Kütleye etki eden yerçekimi kuvvetine ağırlık denir.
“G” ile gösterilir.
Dinamometre ile ölçülür.
Birimleri Newton(N),dyn…
Maddenin ayırt edici özelliklerinden biri de ÖZKÜTLE (yoğunluk) dir.
Bir maddenin birim hacminin kütlesine özkütle (yoğunluk) denir.(d) ile gösterilir
Kütle gram (m), hacim (V) ve yoğunluk arasındaki ilişki;
Yoğunluk, bir maddenin 1 cm3 ünün kütlesi olarak tanımlanır
Birimleri kg/m3, g/cm3, g/ml
Ancak sabit sıcaklık ve basınç söz konusu değil ise maddeler için ayırt edici bir özelliktir.
Madde
Yoğunlukg/cm3
Altın
19,30
Civa
13,60
Kurşun
11,30
Bakır
8,90
Demir
7,80
Su
1,00
Etil Alkol
0,81
Zeytinyağı
0,92
Ahşap
0,4-1,3
YÜZME – YOĞUNLUK İlişkisi
Cisimlere uygulanan sıvı kaldırma kuvveti sıvının öz kütlesine(yoğunluğuna) bağlıdır.
Saf su içine atılan yumurta dibe batar. Suya tuz ilave edilerek karıştırıldığında yumurta yüzmeye başlar. Bunun nedeni suya tuz karıştırıldığında suyun öz kütlesinin artması ve Fk = Vb . ds . g bağıntısına göre, kaldırma kuvvetinin büyümesi ve yumurtayı yukarı yönde hareket ettirmesidir.
Sıvı içindeki serbest cisimlere ağırlık kuvveti ile kaldırma kuvveti etki eder. Cisimlerin sıvı içindeki durumları bu iki kuvvetin büyüklüğüne bağlıdır.
G v e FK kuvvetlerinin birbirlerine göre, büyüklük bakımından,değişik üç durumu olabilir;
NOT: Yüzen cisimlerin öz kütlelerini Bulmak için ; FK=G eşitliğinden faydalanılır.
Vbatan.ds.g=Vc.dc.g bulunur.
SORU: ”Yoğunluğu sudan çok büyük olan çelikten yapılmış gemi suda nasıl yüzer?”
*Gemilerin yapım aşamasında suya temas eden alt kısmına içi boş OYUK şekli verilir.Böylece geminin yoğunluğu suyun yoğunluğundan küçük olur ve gemi yüzer.
*Suda yüzebilen bakır bir tencere boşluksuz bir metal haline getirildiğinde suya batar.
ÖZEL DURUMLAR
p Bir cismin aynı sıvı içinde hacminin tamamı batmak şartıyla kaldırma kuvveti cismin sıvı içindeki derinliğine bağlı değildir.
p Sıvı içine daldırılan bir cisim, havadaki ağırlığına göre, görünen ağırlığı kaldırma kuvveti kadar hafifler.Sıvı içindeki cismin görünen ağırlığı
T = G – FK dir.
p Katı bir cisim kendi sıvısında yüzüyorsa, cisim eridiğinde sıvı seviyesi değişmez.
Örneğin su içinde olan buz eridiğinde,kaptaki su düzeyi değişmez.
p Öz kütlesi sıvınınkinden küçük ya da sıvınınkine eşit olan cisimler, taşma seviyesine kadar olan sıvıya bırakıldıklarında ağırlıkları kadar ağırlıkta sıvı taşırırlar. Dolayısıyla kabın toplam ağırlığı değişmez.
p Öz kütlesi sıvınınkinden büyük olan bir cisim bırakılırsa, cisim batar ve taşan sıvının hacmi cismin hacmine eşit olmasına rağmen sıvının öz kütlesi cismin öz kütlesinden küçük olduğundankap ağırlaşır.
- TAŞIRMA KAPLARI
Yüzen cisimler için; Kaldırma kuvveti cismin ağırlığına eşit olduğu için, kapta ağırlaşma olmaz ve terazinin gösterdiği değer değişmez.
Askıda olan cisimler için; Kaldırma kuvveti, cismin ağırlığına eşit olduğu için, kapta bir ağırlaşma olmazve terazinin gösterdiği değer değişmez.
Batan cisimler için;Kaba bırakılan cismin ağırlığı, kaldırma kuvvetinden büyük olduğu için, kaptaağırlaşma olur.Terazinin gösterdiği değer artar.
NOT: Bir cisim kaba bıakıldığında kaptan SIVI TAŞMIYORSA kapta AĞIRLAŞMA OLUR.
Kap KALDIRMA KUVVETİ kadar AĞIRLAŞIR.
