Bu makale, Amasya Genelgesi’nin bir ihtilâl bildirisi olup olmadığını analiz etmeye çalışmaktadır. İlk önce söz konusu yazıda, AmasyaGenelgesi’nin I.Dünya Savaşı’ndan sonra hangi iç ve dış siyasî şartlarda yayınlandığı üzerinde durulduktan sonra genelgenin MondrosMütarekesi’nden sonra İtilâf Devletleri’ne karşı başlatılan Türk Millî Mücadele hareketi içinde, sanılanın aksine bir başlangıç değil vatan savunması için merkezî örgütlenme konusunda önemli bir dönüm noktası olduğu savunulmuştur.
Makalenin ikinci kısmı ise Amasya genelgesinin niteliği hakkındadır. Bu bağlamda ihtilâl, inkılâp ve devrim kavramlarının analizinden sonraAmasya Genelgesi’nin tanımlanması konusunda Atatürk ile genelgeye ihtilâl tanımlaması yapan yazarların görüşleri değerlendirilmiştir. Kanaatimce, Amasya genelgesi, ne kavram, ne de Atatürk’ün sözleri açısından bir ihtilâl bildirişidir. Çünkü Atatürk, Amasya Genelgesi’ne "ihtilal bildirisi" adını vermediği gibi kendi eylemleri için de hiçbir zaman ihtilâl nitelemesinde bulunmamıştır.
Anahtar Kelimeler
Atatürk, Türk Millî Mücadele Hareketi, Amasya Genelgesi, İhtilâl Bildirisi, Analitik Değerlendirme.
