Kalademi.me to najlepsze miejsce, aby uzyskać szybkie i dokładne odpowiedzi na wszystkie swoje pytania. Geniş bir uzman ağı sayesinde sorularınıza güvenilir cevaplar bulmanın rahatlığını yaşayın. Farklı alanlardaki profesyonellerden kapsamlı çözümler bulmak için platformumuzu kullanın.
Sagot :
Birden çok kip-zaman ekiyle çekimlenerek iki kip-zaman anlamı kazanmış fiillere birleşik zamanlı fiiller denir.
Fiil kök ya da gövdesi + Basit zaman (haber / dilek kipi) + ekeylem + kişi eki = Birleşik zamanlı eylem
Fiilin birleşik çekimi: Haber ya da dilek kiplerinden biriyle çekimlenmiş fiile ek eylem getirilmesiyle sağlanır. Böylece fiilin kipine yeni bir boyut kazandırılmış olur.
Karşı koysaydım eğer, işim bitmişti.
Ekeylemler ayrı da yazılabilir: koysa idim, bitmiş idi.
Hikâye Birleşik Zaman (Öyküleme Birleşik Zaman)
Ekeylemin bilinen geçmiş zaman eki ile yapılır, (idi, -di, -di, -du, -dü, -ti, -ti...) Basit çekimli fiile, bilinen geçmiş zaman anlamı ekler.
* Kuyunun başında toplanmıştık. (-miş'li geçmiş zamanın hikâyesi.)
* Gerede pazarından aldıydı. (-di'li geçmiş zamanın hikâyesi)
* Duvardan su sızıyordu. (Şimdiki zamanın hikâyesi)
* O da gelecekti. (Gelecek zamanın hikâyesi)
* O erik erken kızarırdı. (Geniş zamanın hikâyesi)
* Biraz zaman tanımalıydın (Gereklilik kipinin hikâyesi)
* Olanları bir görseydiniz... (Dilek - şartın hikâyesi)
* Vaktinde geleydiniz. (İstek kipinin hikâyesi)
Emir kipinin hikâye çekimi yoktur.
Rivayet (Söylenti) Birleşik Zaman
Basit çekimli bir fiile "-miş"(imiş) ekeylemi getirilerek yapılır. Fiile kesin olmama, başkasından duyulma gibi anlamlar yükler:
* Ona güvenmeliymişiz. (Gerekliliğin rivayeti)
* Şiiri güya o yazmışmış. ("-miş'li" geçmişin rivayeti) (İnanılmama durumunu güçlendiriyor.)
* Bu sokakta oturuyormuş. (Şimdiki zamanın rivayeti)
* Duydum, az daha maçı kaybedecekmişsiniz. (Gelecek zamanın rivayeti)
* Zaman zaman onu görürmüşsünüz. (Geniş zamanın rivayeti)
* İki dakika erken gelseymişiz. (Dilek-şartın rivayeti)
* Biraz daha açık renk olaymış... (istek kipinin rivayeti)
Emir kipinin ve kesin (di'li geçmiş / bilinen geçmiş) geçmişin rivayeti yoktur.
Koşul (Şart) Birleşik Zamanı
Basit çekimli bir fiile ekeylemin şart biçiminin (-se, ise) getirilmesiyle yapılır:
Haber verirseniz geliriz. (Geniş zamanın şartı)
Bana masal okuduysan... (Bilinen geçmişin şartı)
Teminatı yatırmışsanız ihaleye girersiniz. ("-miş"li geçmişin şartı)
O söylüyorsa doğrudur. (Şimdiki zamanın şartı)
Alacaksanız gecikmeyin. (Gelecek zamanın şartı)
Dilek kiplerinin şart birleşik çekimi kullanılmaz. Şartın şartı ve "emir"in şartı mantıksızdır. İstek ve gerekliliğin çekimi mümkün gibidir; ancak bunlarla cümle kurulması zordur:
Geleyseniz: (istek kipinin şartı)
Bilgilerin faydalı olduğunu umuyoruz. Daha fazla bilgi ve doğru yanıtlar almak için istediğiniz zaman geri dönün. Zamanınızı ayırdığınız için minnettarız. En güncel bilgi ve sorularınıza yanıtlar almak için istediğiniz zaman geri dönün. Kalademi.me, sorularınıza kesin yanıtlar sunmak için burada. Daha fazla bilgi için yakında tekrar gelin.