Eğitim sistemimizin sorunları ve çözüm önerileri
Aşağıdaki Eğitim Sistemimizin Sorunları ve Çözüm Önerileri başlıklı yazıyı yazmakla amacım, bir eğitimci olarak yarınımızın teminatı sevgili çocuklarımızı ve gençlerimizi daha iyi eğitecek bir eğitim sisteminin oluşturulmasına katkıda bulunmaktır. Amacına ulaşmasını diliyorum.
Eğitim sistemimiz bugün, bir sorunlar yumağı haline gelmiştir. Bu sorunların da temel nedeni, sorunları çözmek için üretilen çözüm önerilerinin hayata geçirilmesi konusunda, gerek siyasi iradenin ve gerekse eğitim ile ilgili anayasal kurumların ayak diretmesidir. Yani çözümsüzlüğü, çözüm görme anlayışlarıdır. Bu bağlamda eğitim sistemimizin, değişik konularda pek çok önemli sorunu vardır. eğitim sistemimizin, bazı sorunları ve bunlara ilişkin çözüm önerilerini maddeler halinde şu şekilde sıralayabiliriz.
1. Fiziki Altyapı ve Donanım Sorunu:
Ülkemizde bölgeler arası ve kırsal kesimden kentlere göç olgusu, uzun bir süreden beri yaşanmaktadır. Bu göçler, kırsal kesimlerdeki okullarımızın bir kısmının öğrencisizlikten dolayı kapanmasına yol açmakta ve bu bölgelerde atıl bir kapasitenin ortaya çıkmasına yol açmaktadır. Diğer taraftan yine bu göçlerin etkisinin sonucunda il merkezlerimizde büyük bir okul ve derslik açığı ortaya çıkmaktadır. Bu derslik açığı yoğun göç alan illerimizde daha belirgindir. Genellikle il merkezlerimizde ikili eğitim yapıldığını da dikkate alırsak devletin, kısa ve orta vadede yaptığı yatırımlarla bu okul ve derslik ihtiyaçını karşılaması mümkün görülmemektedir. Bazı hayırsever vatandaşlarımız, bu sorunun çözümüne katkıda bulunmak için yeni okullar yaptırıyorlar. Bu, sevindirici bir durumdur. Ancak bu girişimler de sorunu çözmede yetersiz kalmaktadır.
O halde çözüm nedir?
Bu sorunun çözümü özel okulların sayısını artırmaktır. Bunun için sermaye ve bilgi birikimi ülkemizde mevcuttur. Örneğin yanlış sınav sisteminin ortaya çıkardığı özel dershaneler, gerek bilgi gerekse sermaye açısından özel okullar açabilecek imkânlara sahiptir. Nitekim bazı özel dershanelerin kendilerine bağlı özel ilköğretim okulu ve liseleri vardır. Burada yapılması gereken özel okul açmanın çeşitli teşviklerle özendirilmesidir. Ne gibi teşvikler yapılabilir? Örneğin, özel okullarda katma değer vergisi sıfırlanabilir. Ayrıca "devletin eğitim yükünü azaltma katkısı" adı altında özel okullara, bir öğrencinin yıllık devlete maliyetinin % 10'u kadar kaynak aktarılabilir.
Bu çözüme kendince karşı çıkanlar olabilir. Ancak bugün bir ilköğretim ve lise öğrencisinin devlete yıllık eğitim maliyeti ortalama 2000 YTL civarındadır. Bir de buna devletin fiziki altyapı yatırımlarının maliyetini hesaba katarsak, bu verdiğim rakam daha da büyüyecektir. O halde, devletin özel okullara aktaracağı % 10'luk kaynak, bir bakıma devletin bir öğrenci için harcadığı maliyetin % 90 azalmasını sağlayacaktır. Devlet elinde kalan bu kaynakla, mevcut devlet okullarında eğitimin daha kaliteli hale gelmesini sağlayabilir. Bu sayede hem devletin eğitim yükü hafiflemiş hem de özel okullardaki okullaşma oranımız % 10'ların altından % 20'lerin üzerine çıkarılmış olacaktır.
2. Eğitim Sistemimizdeki Merkeziyetçi ve Bürokratik Yapı:
Eğitim sistemimiz ne yazık ki merkeziyetçi ve bürokratik bir yapıya sahiptir. Bu yapısı nedeniyle başta öğretmenler olmak üzere toplumun çeşitli katmanlarının görüşü alınarak eğitim sistemimizin sorunlarına, kalıcı çözümler üretilememektedir. Eğitim sistemimizde zaman zaman yapılan değişiklikler, eğitim sistemimize bütüncül yaklaşmayan, dar eğitim bürokrasisinin yaptığı parçacı düzenlemelerdir.
